دقیقاً مانند هر عضله‌ای که باید قبل از ورزش کردن مانند فوتبال گرم شود، عضلات صورت شما نیز باید نرم یا گرم شوند تا در بهترین حالت به توانند نقش خود را ایفا کنند. گرم یا نرم کردن صدا برای افرادی که شغل آنها به صدای آنها بستگی دارد مانند: خوانندگان، بازیگران، مجریان تلویزیون و رادیو و سخنرانان و فروشندگان و کسانی که صدای خود نیاز دارند بسیار مهم است.
هنگامی‌که صحبت میکنید با چینها و تارهایی که در حنجره وجود دارد صدایی ایجاد میکنید. گرم شدن باعث افزایش حجم چین‌وچروک صوتی و افزایش جریان خون در حنجره و سایر اعضای بدن ازجمله ریه‌ها، لب‌ها و زبان می‌شود.
این عامل باعث کاهش خستگی صدا و گرفتگی صدا در هنگام استفاده طولانی‌مدت از آن می‌شود که همچنین به شما این امکان را می‌دهد تا به طیف وسیع‌تری از حجم صدا برسید که برای بلند کردن صدا و اوج گرفتن صدا لازم است.
چگونه صدای خود را برای سخنرانی نرم یا گرم‌کنیم؟
- چرا گرم کردن صدا قبل از سخنرانی مهم است؟
- چه تمریناتی برای نرم و گرم کردن صدا وجود دارد؟
- زبان خود را چگونه گرم‌کنیم؟
- چگونه تارهای صوتی خود را تقویت کنیم؟
بخش‌های مختلف تعریف اعتماد به نفس
اگر شما در یک جلسه یا سخنرانی صحبت کرده‌اید متوجه شده‌اید که به گرم کردن صدا و تمرین گرم کردن صدا نیاز دارید زیرا بعد از سخنرانی گلوی شما بدرد آمده است.
اشتباه بسیاری از سخنرانان این است که فقط برای چند خط اول جلسه و سخنرانی، خود را آماده می‌کنند، اما به‌ندرت به چگونگی ارائه این سخنرانی فکر می‌کنند.
شما می‌توانید طولانی‌ترین جمله‌ی دنیا را بگویید اما زمانی که این جمله را باحالت عصبی ابراز میکنید، آیا پیامی که می‌خواهید به گوش مخاطب برسانید خراب نشده است؟ و تأثیر خود را از دست نمی‌دهد؟
پس قبل از هر سخنرانی و صحبت کردن طولانی بهتر است صدا و حنجره‌ی خود را نرم و گرم‌کنیم که در ادامه به بررسی چند مورد کاربردی برای نرم و گرم کردن صدا خواهیم پرداخت که بتوانید قبل از سخنرانی و جلسه صدای خود را نرم و گرم‌کنید و همچنین این کار زمان زیادی از شما نگیرد.
در این مقاله ما به بررسی گرم‌ونرم شدن صدا می‌پردازیم و در مورد چندین تمرین صوتی که می‌توانید قبل از سخنرانی یا صحبت کردن خود استفاده کنید توضیح می‌دهیم. شما برای اینکه بتوانید به‌طور کامل صدای خود را گرم‌ونرم کنید باید ۱۵ دقیقه وقت بگذارید . نکته‌ای که هنگام گرم کردن صدا باید به آن توجه کنید سعی کنید هنگام تمرین‌های گرم کردن صدا گلوی شما خشک نباشد و کمی آب قبل از تمرین استفاده نمایید.
چرا گرم کردن صدا قبل از سخنرانی مهم است؟
ارتباط کلامی مؤثر نه‌تنها به آنچه می‌گوییم بلکه به نحو ه ی گفتن آن نیز بستگی دارد. محتوای آنچه می‌گویید با ارائه کسل‌کننده و یکنواخت، مخاطب شمارا خسته خواهد کرد و درنتیجه مخاطب شما دیگر تمایلی به سخنان شما نخواهد داشت.
وقتی ما فعالیت بدنی انجام می‌دهیم گرم شدن بدن ما می‌تواند از آسیب‌دیدگی کوتاه‌مدت و طولانی‌مدت بدن جلوگیری کند. در مورد صدای شما نیز چنین مسئله وجود دارد. گرم کردن صدا در زمان کم می‌تواند باعث بهبود عملکرد عضلانی فردی؛ قفسه سینه، حنجره و مجرای صوتی و فوقانی (گلو، دهان) شود.
تمرین گرم کردن صدا کیفیت صدای شمارا بهبود می‌بخشد و به جریان طبیعی‌تر صدا کمک می‌کند و همچنین این موضوع هنگام استفاده گسترده از صدای خود از آسیب صوتی جلوگیری می‌کند. عکس زیر تارهای صوتی و حنجره را نشان می‌دهد که باید قبل از سخنرانی گرم شوند.
وقتی شما صدای خود را گرم میکنید فشار هوایی را که به چین‌وچروک یا آکاردئونی حنجره می‌رسانید متعادل می‌کند و این کار باعث می‌شود از طریق عایق‌های مختلف صوتی (صدای قفسه سینه، صدای‌های مختلط و صدای سر) صحبت کنید. این‌یک پل ارتباط بین عایق‌های صوتی ایجاد می‌کند و شمارا قادر میسازد هنگام صحبت کردن به طیف وسیع تر از صداها و آهنگ‌های صدایی دست پیدا کنید.
برای گرم کردن زبان و حنجره نیز تمرین وجود دارد این تمرینات می‌توانند برای سخنرانی بسیار مفید باشند. (حرکات زبانی/ارتعاش زبانی) زمانی است که زبان را در سریع‌ترین زمان ممکن در دهان بچرخانید.
اکثر مردم فکر می‌کنند تمرینات گرم کردن صدا فقط برای خوانندگان مهم است اما هر فردی که مجبور است زیاد صحبت می‌کند لازم است که صدای خود را گرم کند.
شما می‌توانید از تمرینات گرم کردن صدا در : سخنرانی‌های سطح بالا و سخنرانی‌های مهم استفاده کنید و در این جلسات به یک فرد قدرتمند تبدیل شوید.
تمرینات گرم و نرم کننده صوتی(گرم کردن صدا)
هنگام انجام تمرینات گرم کردن صدا به وضعیت بدن خود توجه کنید وضعیت آرام بدن برای دامنه حرکتی کامل و آسان عضلات و پشتیبانی کامل از تنفس شما مهم است.
۱.آزاد شدن فک
برای گرم کردن صدا در هنگام صحبت، تنش در ناحیه‌ی دهان و فک را کاهش می‌دهد.
برای این کار کافی است چانه‌ی خود را با دست گرفته و با حرکت دایره‌ای، آرام‌آرام عضلات فک و گونه را ماساژ دهید. درحالی‌که که فک را بالا و پایین میکنید به ماساژ دادن ادامه دهید.
در این هنگام شما باید یک آوای صوتی به این تمرین اضافه کنید. سعی کنید از آوای ((ما، ما، ما، ما، ما، ما، ما، ما)) با تماس بسیار ناچیز لب‌ها به هم، استفاده کنید و همچنین همین کار را با آوایی ((وا، وا، وا، وا، وا، وا، وا)) انجام دهید.
۲.آزمایش لب
تنش و درگیری لب را آزادکرده و تنفس و گفتار شمارا به هم متصل می‌کند تا بتوانید به‌راحتی صحبت کنید و همچنین هنگام سخنرانی دچار کمبود تنفس نشوید و راحت تر به عمل گرم کردن صدا بپردازید.
لب‌های خود را شل کنید و سعی کنید به‌صورت ثابت هوا را بیرون دهید تا صدایی مانند: صدای باد یا نسیم ملایم به وجود آید ابتدای صدای «هـ» را در این تمرین انجام دهید و هنگامی‌که نفس خود را بیرون می‌دهید از این آوا استفاده کنید سپس صدای «ب» را تمرین کنید. صدای خود را به‌صورت ثابت نگه‌دارید و هوا را به‌صورت ثابت از لب‌های خود بیرون دهید و صدای خود را بالا و پایین کنید. نکته ای که در این تمرین وجود دارد این است که بالا و پایین شدن صدا نباید حنجره‌ی شمارا اذیت کند.
۳.لرزش زبان
این تمرین زبان را شل کرده و تنفس و صدای شمارا درگیرمی کند. نوک زبان خود را به‌آرامی پشت دندان‌ها می‌لرزانید، نفس خود را بیرون دهید. سعی کنید صدا را ثابت نگه‌دارید و نفس کشیدن را به این صدا وصل کنید.
در هنگام استفاده از تریل یا لرزندان زبان به‌صورت صعودی و نزولی صدای خود را بالا و پایین کنید.
نکته: کاری که باید انجام دهید این است که شما باید تا جایی که گلوی شما اذیت می‌شود صدای خود را بالا و پایین کنید.
۴.کفه‌های ترازوی دامنه صدایی
این تمرین چین های صوتی شما را می‌کشد با صدای کم شروع کنید و با صدای ((آ، آ، آ، آ، آ، آ،)) به آرامی تن صدای خود را بالا ببرید.
نقطه‌ی بالا و پایین صدایی را که شما را اذیت می‌کند را تحریک نکنید و دامنه‌ی صدایی خود را در آستانه‌های صدایی خود قرار ندهید اما سعی کنید کفه‌های ترازوی دامنه‌ی صدایی خود را به‌آرامی بالا ببرید.
این تمرین را چند بار تکرار کنید و سپس جهت را معکوس کنید یعنی جریان صوتی را که از سمت سینه به سمت سر می‌رفت حال از سمت سر به سمت سینه انجام دهید.
۵.وز وز لب
این تمرین، تأکید صدا را بهبود می‌بخشد و با جدا کردن کشش روی چین های صوتی به کار خود ادامه می‌دهد.
لب‌های خود را شل کنید و با لرزاندن لب‌های خود نفس خود را بیرون دهید هنگام بازدم اطمینان پیدا کنید که زبان شما ثابت است. این تمرین را زمان کودکی انجام می‌دادیم زمانی که صدای موتور را با دهان درمی‌آوردیم.
صدایی را که در هنگام خمیازه از حنجره‌ی شما به وجود می‌آید را تکرار کنید. این کار را یک‌بار بلند و یک‌بار آهسته انجام دهید سعی کنید عضلات فک خود را تا جایی که می‌توانید بازکنید.
اگر این تمرین‌ها باعث وزوز بینی و لب‌های شما شود تمرین را به‌درستی انجام داده‌اید.
۶.زمزمه کردن
این تمرین، ارتعاشات مختلف را در لب‌ها دندان‌ها و استخوان‌های صورت برجسته می‌کند. لب‌های خود را با آرواره‌های آزاد ببندید درحالی‌که آوای «هوم» را زمزمه میکنید نفس راحتی بهکشید و نفس خود را بیرون دهید.
این تمرین را تکرار کنید و هوم را به آه در هنگام تمرین تبدیل کنید.
زنگ زدن یا زمزمه کردن
زمزمه بهترین راه برای گرم کردن چین‌وچروک‌ها و آکوردهای صوتی شماست. ارتعاشات ناشی از زمزمه در این تمرین‌ها بسیار مهم است زیرا آکوردهای صوتی شمارا شل می‌کند اگر صبح زود صحبت میکنید مهم‌ترین کار برای شما زمزمه خواهد بود:
با اصول اولیه شروع کنید: یک ((هوممممممممم)) طولانی انجام دهید و تا جایی که می‌توانید به این کار ادامه دهید. اکنون سعی کنید لب‌ها و دهان خود را شل کنید تا صدا را بر لب خود احساس کنید.. فک و گونه‌های خود را نیز به‌صورت شل نگه‌دارید.
حال با این آوا صدای خود را بالا و پایین ببرید و صدای خود را صعودی و نزولی کنید این کار را تا پنج بار انجام دهید.
تمرینات گرم‌ونرم کننده صوتی یا گرم کردن صدا(بخش ۲)
۷-سیستم پشتیبانی از تنفس
پس از استنشاق عمیق و آهسته، با انقباض شدید عضلات شکم و با صدای بلند «تعجب کردن»«هاع؟» نفس را به‌شدت بیرون دهید. در این تمرین حنجره و گلو باید باز باشند و بازبماند.
این تمرین کمی سخت است و باید تمرکز بسیار خوبی بر روی انقباضات شکم، با حفظ راه هوایی فوقانی داشت. همان‌طور که با تمرکز توانایی خود را برای انجام این تمرین بالا می‌برید سعی کنید سرعت و تکرار خود را نیز افزایش دهید.
۸-جریان کم
با شانه های شل و آرام، حالت بدنی خود را حفظ کنید.
شانه‌های خود را شل کنید و شانه‌ها را تکان دهید گردن خود را نیز رها کنید و فک خود را آزاد کنید و نفس‌های عمیقی بکشید این کار به شما کمک می‌کند تا استرس و نگرانی را از بدن خود خارج کنید تا فضای آرامش‌بخش بیشتری را در بدن ایجاد کند.
این کار برای از بین بردن اضطراب و حالت تنگی نفس بسیار مهم است. حال کمی نفس بکشید نکته‌ی مهم اینجاست که باید شانه‌ها ثابت باشد و تکان نخورد و با شانه‌های خود نفس نکشید و هنگامی‌که نفس می‌کشید شانه‌ها باید همان پایین باقی بماند.
تنفس شکمی که در این تمرین می‌توان انجام داد این است که همان‌طور که در بالا هم گفتیم نفس بکشید و دستان خود را بر روی شکم خود قرار دهید و معده‌ی خود را فشار دهید. مانند: یک بادکنکی که پر از هوا است. حال سعی کنید هوا را از طریق دهان خود از معده خارج کنید.
وانمود کنید که شما یک دانش‌آموز هستید و کتاب‌های خود را به شکم خود چسبانده‌اید و آوای ((شوش)) را درمی‌آورید به یاد داشته باشید در هنگام این تمرین باید شانه‌های خود را پایین نگه‌دارید و بدن خود را شل کنید و چندین بار این تمرین را انجام دهید.
۹-بو کردن هوا
حالت بالا را حفظ کنید و سعی کنید استنشاق و بو کردن عمیقی را انجام دهید مانند زمانی که به یک دشت پر گل می‌روید و یا در یک جای خوش آب و هوا قرار می‌گیرد. در هنگام بازدم کلمه سلام را به انگلیسی ادا کنید Hellow این کار را به‌آرامی انجام دهید و این آوا را چندین بار تکرار کنید.
هر بار که نفس خود را بیرون می‌دهید کف دست خود را جلوی لب‌ها بگیرید و هوای خروجی از دهان را که به آرامی بیرون می‌آید را احساس کنید. سعی نکنید تمام هوای ریه‌ها را خارج کنید و به خواهید تنفس را کنترل کنید هوا را به‌آرامی و بدون مقاومت بیرون دهید.
۱۰-استفاده از پیچ و تاب زبان برای بهبود بیان
پیچ و تاب‌های زبان راه خوبی برای افزایش دامنه‌ی صوتی و گرم کردن صدا و زبان، دهان، لب‌ها است هدف این تمرین این است که جملات را بدون کشش اضافی در لب‌ها و فک یا گلو بیان کنید. این تمرین باعث وضعیت مناسب عضلات صوتی و پشتیبانی کامل از تنفس می‌شود.
این جمله می‌تواند برای پیچ و تاب زبان بسیار مفید باشد و سعی کنید چندید بار این تمرین را با سرعت زیاد تکرار کنید و به خوانید.
پیتر پیتر پیتر پیترپیتر
۱۱-تنفسی
اختصاص دادن زبان برای نفس کشیدن صحیح هنگام ارائه سخنرانی و پشتیبانی از صدای شما بسیار لازم و ضروری است. صحبت بدون نفس کشیدن عمیق باعث می‌شود خیلی سریع صحبت کنید و یک فرد عجول به نظر برسید. ما وقتی عصبی هستیم تندتر از حد معمول صحبت می‌کنیم.
برای بهبود تنفس خود و گرم کردن صدا این مراحل را انجام دهید:
از ریه‌های خود، از پایین‌ترین قسمت آن سعی کنید نفس عمیقی بکشید «تنفس دیافراگمی». یک حلقه‌ی لاستیکی را دور کمرتان تصور کنید حال سعی کنید این حلقه را به سمت بیرون فشار دهید.
از طریق بینی و دهان نفس بکشید، دم با بینی بازدم با دهان
هنگام بازدم واژهی «سسسس» را به‌آرامی در صدای خود نگه دارید و بگویید.
وقتی نفس خود را بیرون می‌دهید زمینه‌ی صدای شما تغییر می‌کند سعی کنید این تمرین را ۱-۵ بار انجام دهید شانه‌های خود را بالا نبرید و آنها را آرام نگه دارید زیرا تنش و ناآرامی کیفیت صدای شما را پایین می‌آورد.
برای تمرین تنفس خوب، روی زمین به پشت دراز بکشید و دستان خود را روی شکم بگذارید و نفس بکشید، دستان شما بالا می‌آید حالا بازدم را انجام دهید دستان شما پایین می‌رود. در این وضعیت نمی‌توانید تنفس اشتباهی انجام دهید برای بهبود این تکنیک و افزایش ظرفیت ریه به‌طور مرتب این تمرین را انجام دهید.
اگر در جلسه‌ای صحبت کرده‌اید یا سخنرانی‌هایی ارائه داده‌اید پس تمرینات گرم کردن صدا برای شما نیاز است.
۱۲-خنک شوید و خنک کنید
بعد از یک سخنرانی طولانی و گرم کردن صدا ، خنک کردن صدای خود را فراموش نکنید زمزمه راه خوبی برای خنک کردن تارهای صوتی صدای شماست زیرا اگر صدای خود را گرم نکنید باعث درد در ناحیه‌ی گلو می‌شود.
صدای ((م)) را به‌آرامی و با لرزش به همراه صدای لب متمرکز کنید این تمرین را چند دقیقه انجام دهید تا حنجره‌ی شما خنک شود.
آزمایش‌ها زبان
آیا فردی را دیده‌اید که با زمزمه کردن شعر، می‌خواند؟ اکثر ما از این رفتار عصبی می‌شویم و دوست نداریم چنین زمزمه‌ای را بشنویم اما این تمرینات نیز می‌تواند به گرم کردن صدای ما بسیار کمک کند.
(میم، موم، موم،) سعی کنید این آواها را با دهان بسته انجام دهید و این کلمات پس از زمزمه‌ی شما به‌طور طبیعی پیش می‌روند زیرا همه‌ی آنها با حرف «م» شروع می‌شوند پس از زمزمه کردن دهان خود را باز کنید و سعی کنید ((میم، میم، میم، موم، موم، موم)) را با دهان باز به آرامی تکرار کنید.
ابتدا با لحن ساده بیان کنید بعد از آن صدای خود را صعودی و نزولی کنید. وقتی احساس کردید صدای شما گرم شد لحن خود را تغییر دهید می‌توانید این آواها را با آهنگ بخوانید. و سبک آهنگ های دلخواه تان را بر روی این آوا قرار دهید.
این تمرین را چندین مدت انجام دهید تا طنین صدای شما خوب شود. وقتی صدا از گلو بلند و واضح باشد گرم کردن صدا با موفقیت انجام شده . هنگام شروع این تمرین صداها ممکن است کمی تند و خشن باشند اما در پایان باید صدای شما صاف شده باشد.
تلفظ کردن
آخرین مرحله: برای آماده‌سازی دهان واژه‌ها و اصوات شما، باید به وضوح بیان شود. ما می‌خواهیم یک‌صدای (P) و یک‌صدای (T) به صدای (M) به صدای خود اضافه کنیم این اصوات را به آواهای گرم کردن صدای خود اضافه کنید.
Ta-pa-ma-ta-pa-ma
سعی کنید آرام و سریع، صعودی و نزولی این آواها را اجرا کنید این کار را ۵-۱۰ بار انجام دهید در این تمرین نیز می‌توانید از سبک آهنگ‌های موجود استفاده کنید شما می‌توانید این تمرینات را در سریع‌ترین زمان ممکن و در هر شرایطی که قرار دارید انجام دهید مثلاً وقتی در حمام هستید یا رانندگی، در جلوی میز آرایش و یا در حال انجام یک کار هستید.
این تمرینات کوتاه و مختصر می‌تواند به شما در شفافیت صدا و تأثیر و قدرت کلام کمک‌های بسیاری بکند در اینجا تعدادی از تمرین‌های سریع و کاربردی را برای شما آورده‌ایم شما می‌توانید این تمرینات را کمتر از ۵ دقیقه انجام دهید سعی کنید این تمرینات را پشت سرهم انجام دهید.
برای تنفس
خخخخخخخخخخخ
شششششششششش
خخخخخخخخخخ
ششششششششش
برای زبان
دددددددددددددددد
دددددددددددددددد
سعی کنید این تمرین را به‌صورت صعودی نزولی انجام دهید.
تارهای صوتی
هوممممممممممم
هوممممممممممم
این تمرین را نیز صعودی و نزولی انجام دهید.
زمزمه کردن شعر
ممممممممممم
میمیمیمیمیمیمیمیمیمیمیم
مووووووووو
مام مام مام مام
این تمرین را نیز به‌صورت صعودی نزولی به حالت شعر زمزمه کنید.
تلفظ کردن
Paaaaaaaaaaa
Taaaaaaaaaaa
Maaaaaaaaaa
صدای شفاف و لحن خوب می‌تواند تأثیرات بسیار خوبی روی سخنرانی ما داشته باشد.
کسانی که سخنرانی می‌کنند و به صدای خود نیاز دارند باید از حنجره‌ی خود با گرم کردن صدای خود محافظت کنند مانند فوتبالیستی که با نرمش قبل از بازی از آسیب های کوتاه مدت و بلند مدت جلوگیری می‌کند.
گرم کردن صدا مانند بازی فوتبال تمریناتی دارد که شما با انجام این تمرینات می‌توانید صدای خود را بهتر و شفاف‌تر به گوش مخاطب و شنونده‌ی خود برسانید. برای گرم کردن صدا به‌صورت کامل شما فقط ۱۵ دقیقه زمان نیاز دارید.
در هنگام تمرین گلوی خود را مرطوب کنید تا از آسیب‌های احتمالی جلوگیری کنید.
برای اینکه سخنرانی بهتری داشته باشیم باید قبل از سخنرانی صدای خودمون رو گرم کنیم. شما تا به حال از این روش‌ها برای گرم کردن صدا استفاده کردین؟
