بسته کلمات: زاغ کسی را چوب زدن!

یکی از گنجینه‌های مهم و ارزشمند زبان فارسی، عبارات و ضرب المَثَل ­های زیبایی است که در متون فارسی و ادبیات عامیانه بیان می‌شوند. گاه محقّقان ادبیات فارسی تلاش کرده­‌اند تا ریشه برخی از امثال را یافته و یا اینکه داستان کلّی و زمینه تاریخی این سخنان کوتاه را بیابند؛ از این رو این محتوا را در قالب بسته کلمات راه اندازی کرده و در جهت آگاهی از ادبیات فارسی قدم برداشته‌ام.

در این سری از مقالات به مفهوم و کاربرد ضرب المثل های پرکاربرد و مهم پرداخته ایم، و در این مقاله ضرب المثل پرکاربرد زاغ (زاج) کسی را چوب زدن، را بررسی خواهیم کرد.

معنی زاغ

زاغ پرنده‌ای حلال‌گوشت از خانوادۀ کلاغ با پرهای سیاه که در تابستان به‌ جاهای سردسیر می‌رود، و به عنوان صفت به معنی رنگ کبود است.

معنی زاج

زاج جسمی معدنی، بلوری‌شکل، و به‌رنگ‌های سفید، سبز، سیاه، و کبود است با خاصیت قبض شدید که در آب حل می‌شود و در طب و صنعت به کار می‌رود.

زاج یا زاغ؟

در این ضرب المثل کلمه درست زاج است، داستان این است که زاغ در واقع زاج بوده. زاج یک ماده معدنی است که با آن نخ و  پارچه را رنگ میکنند، و گاهی اوقات افرادی بودند که رنگ خاصی را تولید می کردند و دیگران سعی در کشف فرمول این رنگ خاص را داشتند. و چوبی را به زاج آنها فرو میکردند تا بتوانند فرمول این رنگ خاص را پیدا کنند.

زاج کسی را چوب زدن یعنی چه؟

زاج کسی را چوب زدن به معنی سر از کار کسی درآوردن است. در واقع اصطلاحی از هر گونه زیر نظر گرفتن و جاسوسی کردن می باشد.

کاربرد این ضرب المثل در این زمان است، وقتی شخصی از دور و پنهانی رفتار یا کار کسی را زیر نظر میگیرد یا او را تعقیب میکند تا سر از کار او در آورد و ببیند او چه میکند میگویند زاج او را چوب زدی.

هدف چنین شخصی از انجام این کار آگاهی از چیزهای پنهان و رازهایی است که فهمیدنش برایش سودمند است.

جمع بندی

در این مقاله ضرب المثل زاج کسی را چوب زدن را بررسی کردیم، به تعریف زاج و زاغ پرداختیم و کاربرد این ضرب المثل را گفتیم. همانطور که در ابتدای مقاله اشاره کردیم با سری مقالات بسته کلمات به آگاهی بیشتر از زبان و ادبیات فارسی پرداخته و معانی و مفهوم و ریشه ضرب المثل ها را بررسی خواهیم کرد، اگر شما هم ضرب المثل یا عبارت خاصی مد نظر دارید برای ما بنویسید تا در مقالات بعدی معنی، ریشه و مفهوم آن را بررسی کنیم.