دوست دارید برای نوجوان تان بهترین پدر و مادر باشید؟ دوست دارید اعتماد به نفس نوجوانان تان عالی باشد،تا اگر در موقعیتی قرار گرفت که شما حضور نداشتید بهترین تصمیم را بگیرد؟درباره ی مهارت افزایش اعتماد به نفس نوجوانان چقدر آگاهی دارید؟می خواهید نوجوان تان اعتماد به نفس عالی داشته باشد؟ پس با مقاله ما همراه شوید.
اعتماد به نفس نوجوانان
تعریف اعتماد به نفس چیست؟
اعتماد به نفس یعنی من خودم را دوست دارم، به خودم انگیزه می دهم ، اشتباهاتم را می پذیرم ، از آنها درس می گیرم و به تلاشم ادامه میدهم.
دوستی و درک والدین با فرزند نوجوان شان نقش بسیار مهمی در رشد و افزایش اعتماد به نفس نوجوانان دارد.نوجوانی دوره ای است که شخص هم از لحاظ روانی و هم از لحاظ فیزیولوژی در حال تجربه متفاوت و رو به تکامل و بلوغ است .اگر ما بتوانیم از دیدگاه آنها به مسائل نگاه کنیم بهتر می توانیم به درک شان برسیم و دوستی بهتری بین نوجوانان و والدین ایجاد می شود.گاهی اوقات برای درک نوجوان تان لازم است مثل او فکر کنید و از دریچه دیدگاه او اطراف را بنگرید این گونه بهتر جهان درون نوجوان را متوجه می شوید و بهتر در می یابید که چه نوع رفتاری با نوجوانتان متناسب است ، که هم باعث افزایش اعتماد به نفس در نوجوان شود و هم دوستی عمیقی بین شما و نوجوان شکل بگیرد.
نوجوانی سنی میان کودکى و جوانى است.که شرایط خاص خودش را دارد از جمله تغییرات هورمونى که نوجوان با آن درگیر است.نوجوان در این دوره احتیاج به همدلی ، حمایت اجتماعی دارد ،تا بتواند اعتماد به نفس خود را افزایش بدهد و حفظ کند.اعتماد به نفس نوجوانان به عوامل مختلفی بستگی دارد که در این مقاله به صورت خلاصه و مفید به آن می پردازیم.درواقع نوجوانی مثل یک سکوی پرش محسوب می شود.اگر نوجوان این دوره را با سلامت روانی و حمایت عاطفی خوبی پشت سر بگذارد و آسیب هایی که در این سن اشخاص نوجوان را تهدید میکند را به سلامت طى کند،می تواند در بقیه ایام عمر شرایط بهتر و مطلوب تری را تجربه کند.
نوجوانی دوره خاصی است که نوجوان پر از انرژی، افکار مختلف و با روحیه های متفاوت و مثل فصل بهار متغیر ظاهر می شود و تلاش می کند که مورد تایید قرار بگیرد و اعتماد به نفس خود را افزایش بدهد.
آنتونی رابینز می گوید:”نشاط و خوشدلی اعتماد به نفس شما را تقویت میکند.”
اعتماد به نفس در مجموعه هوش عاطفى یا هیجانی قرار می گیرد.که با افزایش علم و مطالعات انجام شده، مشخص شده است علاوه بر هوش علمی، یادگیری هوش هیجانی برای توسعه فردی اشخاص حیاتی است
بخش‌های مختلف تعریف اعتماد به نفس
- الف.آگاهی از احساس و عواطف خود
- ب.کنترل و مدیریت احساس خود
- پ.برانگیختن خود و انگیزه دادن به خویشتن
- ت.حس همدلی داشتن با دیگران
- ث.تنظیم روابط خود با دیگران
نوجوانان دراین دوره باید با احساسات خود آشنا شوند و وقتی احساسی درون آنها شکل می گیرد را درک کنند تا بتوانند به تصمیم گیری صحیحی برسند.و خانواده نقش مهمی را برای رسیدن نوجوان به اعتماد به نفس و درک احساسات خود دارد.هر چقدر نوجوان از سمت والدین خود حمایت شود و در واقع خانواده حامی عاطفی و حامی اجتماعی او باشند، روند بهتری برای داشتن اعتماد به نفس را طی می کند.مثلا:
یک.
سپردن مسئولیت به نوجوان برای انجام دادن،این باعث میشود تا نوجوان به درک مسئولیت پذیری برسد و احساس بلوغ و اعتماد به نفس هم درون او شکل بگیرد.مثلا خرید کردن برای خانه یا انجام دادن امور بانکی.
دو.
در انجام امور مربوط به خانه یا مسافرت رفتن و غیره از نوجوان نظراتش را جویا شوید و دﻻیلی که باعث شده که این نظر را داشته باشد بپرسید.این کار باعث می شود تا نوجوان همیشه خودش را برای گفتگو و تعاملات آماده کند. و برای تصمیم ها و نظراتش عقلانی و منطقی فکر کند و اگر در موقعیتی قرار گرفت که احتیاج به مذاکره و گفتگو باشد بهتر بتواند تعامل را برقرار کند و از این طریق به اعتماد به نفس مطلوب و حقیقی وارد می شود.
سه.
در زمانی که نوجوان عصبی یا آشفته است به جای اینکه بخواهید به عنوان والدین و بزرگ تر علت عصبانیتش را تجسس کنید یا او را قضاوت کنید،با نوجوان همدلی کنید و سعی کنید احساس امنیت و آرامش در نوجوان ایجاد کنید . زمانی که به آرامش نسبی رسید با او مشورت کنید و برای فروکش کردن عصبانیتش و علت عصبانی شدنش راه حلی بیابید.این گونه نوجوان یاد می گیرد به جای آشفته شدن احساسات خودش را تحلیل کند.تصمیم گیری درستی داشته باشد و اعتماد به نفسش تقویت شود.
چهار.
با نوجوان خود رابطه گرم و صمیمی برقرارکنید و از او درباره ی اهداف مورد علاقه اش بپرسید و کارهایی که دوست دارد انجام بدهد،دغدغه هایش را جویا شوید،تا نوجوان احساس امنیت کند.با بیان کردن اهداف ، کارها و دغدغه های خود که در رابطه با نوجوان تان دارید، علاوه بر حس آرامش احساس اعتماد به نفس در او رشد کند.
پنج.
به انتخاب های نوجوان خود اهمیت دهید هر چند که از نظر شما موجه نباشد. این کار شما اعتماد به نفس نوجوانان را افزایش میدهد،انتخاب رنگ اتاق یا سلیقه چیدمان اتاقش،یا نوع پوششی که انتخاب کرده است.شما به جای بد اخلاقی و تند رفتار کردن و جلوگیری کردن از نوجوان می توانید با او صحبت کنید و دلایل انتخابش را بپرسید و در یک تعامل سازنده اگر نظری دارید درباره انتخاب نوجوان مطرح کنید.زیرا اگر بخواهید اعمال فشار کنید ،نوجوان ممکن است از شما رو گردان شود و جمع دوستانش را ترجیح بدهد و آنجا دنبال تایید شدن باشد و اینگونه نواجوان از شما دور می شود و سعی می کند کمتر با شما تعامل داشته باشد.
شش.
به نوجوانان خود یاد بدهید که داشتن احساسات وهیجانات مختلف و حتی متضاد با احساس بقیه، مسئله سخت یا شرم آوری نیست و مسئله قابل اهمیت این است که بتوانند کنترل احساسات و هیجانات خود را یاد بگیرند.در این صورت وقتی در شرایط احساسی مختلف قرار می گیرند ،می توانند تصمیم بهتری بگیرند و کنترل بیشتری روی خود داشته باشند.
هفت.
به نوجوان باید اجازه داد که در تعامل با گروه های همسن و سال خود باشد تا همکاری و مشارکت اجتماعی را یاد بگیرد. بتواند با اجتماع و انسان ها ضمن حفظ حریم شخصی خود ،تعاملات سازنده داشته باشد و از این طریق به ایجاد اعتماد به نفس نوجوانان و توسعه فردی او کمک شود.
نوجوانان بیشتر از آنکه به نصیحت و امر و نهی احتیاج داشته باشند به دوست و همراه نیازدارند. تا بتوانند آنها را درک کنند و غوغایی که در سر دارند را با آنها در میان بگذراند. برای احساسات خود بدون ترس از قضاوت و واهمه صحبت کنند.اگر ما بتوانیم حامی عاطفی نوجوانان باشیم علاوه بر افزایش اعتماد به نفس نوجوانان،از لغزش های احتمالی که در این سن تهدیدشان می کند مصون می مانند.
اعتماد به نفس کاذب در نوجوانان چیست؟
گاهی اوقات با نادیده گرفتن هیجان نوجوان و جدی تلقی نکردن او و دغدغه هایش،نوجوان گرایش های نا به هنجاری پیدا می کند.که حتی ممکن است اعمالی را انجام دهد علاوه بر خطرناک بودن آثار سویی در آینده نوجوان داشته باشد.
دوستی هایی که برای پنهان کردن کمبود هایش با افراد سمی انجام می دهد.مصرف دخانیات برای پنهان کردن عقده ی حقارت و نادیده گرفته شدن است. این گونه رفتارهای هنجارشکن برای نشان دادن خود است و کمبود اعتماد به نفس نوجوانان، نبود محبت والدین و طرد شدگی نوجوان را نشان می دهد.
نوجوانان را با ورزش آشتی دهید
ورزش نقش مهمی در ساختار روانی نوجوانان می گذارد،افزایش حافظه ،افزایش تحرک جسمی ، افزایش مهارت اجتماعی شدن و نتیجه همه این موارد افزایش اعتماد به نفس نوجوانان است.
والدین باید تلاش کنند تا بستری فراهم کنند که نوجوان با اشتیاق به سمت یادگیری و توسعه فردى خود برود و بتواند نتایج خوبی را بدست بیاورد.داشتن آزادی عمل نسبی به نوجوان کمک میکند تا برای امور پیش روی خود آمادگی داشته باشد.نوجوانان برای درک احساسات خود احتیاج به دوستی با همسن و سال های خود دارند.و در همنشینی با دوستان خود می توانند هیجان و احساسی که بین آنها مشترک هست را مطرح کنند و به راه حل برسند.در نتیجه از بی قراری های مختص این سن کمی کاسته شود.
تاثیر خوشبینی و مثبت اندیشی بر اعتماد به نفس نوجوانان
با تعریف صحیح اعتماد به نفس نوجوانان خود محیط ذهنی بهتری را در جهت توجه و تمرکز به امور مثبت فراهم می کنید.
خوشبینی و مثبت اندیشی را به نوجوانان خودتان یاد بدهید.نوجوانان یاد می گیرند که با مثبت اندیشی همیشه قسمت مثبت قضیه را ببینند و حتی اگر شخصی از آنها انتقاد کرد به جای موضع گیری و واکنش سریع ، اینگونه فکر کنند که” دوست من است و انتقادش برای رشد و پیشرفت من بوده است نه آسیب زدن به من”و این نگرش باعث می شود که اعتماد به نفس نوجوانان افزایش یابد،
زیرا اگر نوجوان با منفی نگری به قضایا نگاه کند ، آن وقت با حرف های دیگران و نظرات دیگران سریع عصبانی می شود و سعی می کند واکنش نشان بدهد و حتی ممکن است اعتماد به نفس نوجوانان هم آسیب ببیند و کاهش پیدا کند و اطرافیانی که واقعا خیرخواه او هستند از او جدا شوند.
خوش بینی موجب می شود که اگر نوجوان دچار مشکلی شد، به جای اینکه سریع تسلیم شرایط شود و بگوید که من نمی توانم ، تمام جوانب را در نظر بگیرد و راه حلی بیابد.
خوش بینی سبب بروز حس خوب شخص نسبت به خودش می شود، و انتقادهای درونی که مدام به دنبال ضعیف کردن شخصیت و اعتماد به نفس فرد است.
انتقاد های درونی با خوش بینی کمرنگ می شود و از بین می رود.خوش بینی یعنی تلاش کردن در جهت صحیح و حتی اگر زمانی شرایط طبق برنامه پیش نرفته باشد، چون فرد اعتماد به نفس خوبی دارد ، به جای ناامیدی و ناراحتی برنامه ی دیگری را برای خود در نظر می گیرد.
وقتی نوجوان ذهنیت مثبت اندیش و خوش بین داشته باشد ، در مسئولیت پذیری بهتر عمل می کند و مسئولیت صد در صدی کارهایش را به عهده می گیرد و می داند که هر کاری که انجام می دهد در سرنوشتش تاثیر دارد.
انتقادهای درونی قاتل اعتماد به نفس نوجوانان
به نوجوانان خود بگویید که به انتقادهای درونی خود اهمیت ندهد ، انتقادهای درونی شما بیشتر برگرفته از صحبت اطرافیان یا کمبود اعتمادبه نفس خودتان است، وقتی میخواهید کاری را انجام دهید و انتقادهای درونی مانع انجام آن می شود و شما با ترس از شکست مواجه می شوید، اگر نوجوانان به انتقادهای درونی بها بدهند کم کم ذهن نوجوان کند و ترسان می شود و باعث می شود که حتی تصمیم گیری های راحت را هم نتوانند به درستی انجام بدهند.
وقتی نوجوان درباره ی خودش مثبت فکر کند و مدام توانمندی هایی که دارد در ذهن خود مرور کند، باعث می شود تا با اشتیاق بیشتری به توسعه توانمندی هایش بپردازد.وبه جایگاه عالی از اعتماد به نفس در ذهنش برسد.زیرا نوجوان با دیدگاه مثبت به قضیه نگاه می کند و می داند که مشکلات دائمی نیستند و او از پس مشکلات بر می آید.
به نوجوانان یاد بدهیم که با افراد خوش بین معاشرت داشته باشند، وقتی نوجوان در گروه افراد خوش بین باشد وقتی بخواهد کار صحیح انجام دهد مثل درس خواندن، یاد گرفتن یک حرفه ،هنر و کمک به والدین ، به جای مسخره شدن یا شنیدن حرف هایی از این دست که فایده اش چیست ، بی خیالش … که عمدتا کلمات منفی اندیشان است ،از سوی دوستانش تشویق می شود و این در روند صحیح مسئولیت پذیری و افزایش اعتماد به نفس موثر است.
به نوجوان خود یاد بدهیم که مراقب سلامت خود باشد ، و خودش را دوست داشته باشد.جسمی که قرار است سالها با او باشد به مراقبت احتیاج دارد و وقتی نوجوان مراقب سلامتی جسمی و روحی خود باشد ، به صورت ناخوداگاه به تصمیمات او هم تاثیر می گذارد و سعی می کند روابط سالمی با اشخاص سالم و پر نشاط داشته باشد . با دوست داشتن جسم خود و احترام به خودش به اعتماد به نفس می رسد.
نوجوان ما وقتی با نگرش مثبت به اطراف خود نگاه کند . سعی می کند اشتباهات اطرافیان خود را ببخشد و کمتر به پدر و مادر و دوستان خود سخت گیر باشد ، زیرا نوجوان دریافته است که ممکن است خودش هم اشتباهاتی داشته باشد که درک این موضوع باعث می شود نسبت به اطرافیانش مهربان باشد. این نشان دهنده رشد اعتماد به نفس نوجوانان است.
به نوجوانان خود مذاکره برد برد یاد بدهید.
به نوجوانان خود مذاکره برد برد را یاد بدهید ، وقتی نوجوان شما اعتماد به نفس خوبی داشته باشد به جای تحقیر کردن دیگران، دوست دارد که به آنها کمک کند و دیگران را هم مثل دوستان خود بداند و این باعث می شود که روابط خیلی خوبی برای نوجوان شما ایجاد شود و همیشه در مسائل به دیدگاه برد برد برسد.زیرا با این دیدگاه دیگران هم مشتاق می شوند تا با نوجوان همکاری و دوستی داشته باشند و دوستی خوبی شکل بگیرد.
استرس و اضطراب و اعتماد به نفس نوجوانان
علت استرس و اضطراب نوجوان تان را دریابید. طی تحقیقاتی که اخیرا انجام شده است، نوجوانان نسبت به قبل بیشتر استرس و اضطراب دارند که حتی باعث ایجاد تیک های عصبی در نوجوان می شود، اگر نوجوان نتواند خودش را تخلیه روانی کند و درباره مسائلی که باعث ترس ، ناامیدی و اضطرابش شده است با شما صحبت کند ممکن است که این نگرانی ها را به شیوه ی دیگری نشان بدهد.مثل کتک کاری با همسن و سالان یا پرخاشگری در خانه، یا تکان دادن دست و پای خود بصورت یک تیک عصبی…
گاهی نوجوانان بخاطر پیچیدگی احساسات شان که حتی خودشان به طور کامل آن را درک نمی کنند، ممکن است رفتارهای پرخاشگرانه ای در خانه داشته باشند.رفتارهای خشن آن ها را پررنگ نکنید و سریعا به مقابله به مثل نپردازید،همین که نوجوان احساساتش را به این شیوه نشان میدهد یعنی توانایی درک احساسات خود را ندارد و احتیاج به مراقبت و همدلی دارد.
البته همدلی که باعث شود نوجوان به درک احساسات خودش برسد و حتی بتواند آنها را مدیریت کند، زیرا نوجوان در این سن از اینکه بخواهد مدام از طرف والدین و اطرافیان امر و نهی شود بیزار است و بیشتر به هم صحبت و دوست نیاز دارد.
از نوجوان خود بخواهید تا توانایی هایش را هر روز به خودش یاد آور شود و حتی هر روز روی کاغذ توانایی هایش را بنویسد تا از این طریق بتواند نکات مثبت درونی خودش را ببیند و اعتماد به نفسش را تقویت کند. نوجوان تان را تشویق کنید تا مطالعه کند و از این طریق به افزایش اعتماد به نفس خود بپردازد تا بهتر بتواند در اجتماع ظاهر شود.
مظلوم نمایی یا فرار از کمبود اعتماد به نفس
به آنها یاد بدهیم که ضعیف بودن و نقش قربانی را بازی کردن تنها اعتماد به نفس نوجوانان را می کشد و اینگونه هیچ وقت نمی توانند به جایگاه خوبی در زندگی برسند.اینکه بخواهند با مظلوم نمایی توجه بخرند و مدام از همه بنالند باعث می شود کم کم اطراف شان خالی شود، وقتی که به موفقیت نمیرسند از خانواده می نالند. از دوستانشان می نالند. از اجتماع می نالند. بدون اینکه در نظر داشته باشند که خودشان مسئول زندگی خودشان هستند و باید علاوه بر پذیرفتن مسئولیت خود ، اعتماد به نفس خود را افزایش بدهند .
اگر والدین نسبت به نوجوانان خود سخت گیر باشندو برای هر تصمیم اشتباه و کار نادرستی که نوجوان انجام می دهد او را تنبیه کنند.نوجوان دچار سرخوردگی و حس حقارت می شود و اگر این مسئله حل نشود ممکن است که باعث بروز دو رفتار در نوجوان بشود، که شامل پرخاشگری و یکدنگی باشد یا فرو رفتن در لاک خود و افسردگی .که البته در هر دو صورت نوجوان ما دچار حس حقارت و افسردگی است.
سخت گیری والدین، کمال گرایی و اهمال گرایی نوجوان
نوجوانان در این سن احتیاج به تایید شدن دارند،که ممکن است دچار کمال گرایی بشوند و بخواهند تمام کارهایی که انجام می دهند بصورت کامل و دقیق باشد. چون احساس ناتوانی می کنند که هیچ کاری را بصورت کامل و دقیق بلد نیستند که انجام بدهند،دچار نوعی تنبلی و اهمال کاری می شوند که وقتی پای صحبت آنها می نشینی متوجه میشوی که چون می خواهند تایید شوند و بدون نقص باشند.مدام بدنبال انجام دادن کارهایی بدون نقص هستند و کوچک ترین ایرادی آنها را عصبی و سرخورده می کند.
پاداش دادن به کارهای درست نوجوان
وقتی که نوجوان کار درستی انجام می دهد ، به او پاداش بدهید. سعی کنید که این پاداش بیشتر بخاطر شخصیت او باشد. تا بداند که برایش ارزش قائل هستید و به او یادآور شوید که هر زمان نیاز به کمک داشت شما هستید و در مواقعی که احتیاج به کمک دارد با حفظ حریم و شخصیت نوجوان او را دریابید و نوجوان تان را محترم بدانید.با پاداش دادن به نوجوان باعث تشویق و افزایش روحیه او می شوید و همچنان تلاش می کند تا فعالیت هایش را با دقت انتخاب کند.در انجام دادن امورش تصمیم های درست بگیرد.
کلام آخر
نوجوانی دوره ی حساس زندگی همه انسانهاست، نحوه ی برخورد دیگران با نوجوانان و به خصوص والدین بر اعتماد به نفس نوجوانان تاثیرگذار است، در این مقاله دیدیم که چه رفتارهایی باید با نوجوان خود داشته باشیم که اعتماد به نفسش بالا برود.
به نظر شما برای افزایش اعتماد به نفس نوجوانان چه اقدامات دیگری لازم هست؟
