آشنایی با انواع سخنرانی به ما کمک می‌کند تا قبل از سخنرانی به کلام و شیوه کلام خودمان یک دسته‌بندی اختصاص دهیم. همه‌ی انسان‌ها از زمانی که شروع به صحبت کردن می‌کنند، در حال سخنرانی هستند مهم نیست در کجا و چگونه مهم این است که درحال ردوبدل کردن اطلاعات کلامی خود با دیگران هستند. برخی از کودکی با رفتن به دوره های آموزشی یاد می‌گیرند چگونه سخنران خوبی باشند و انواع سخنرانی را یاد می‌گیرند تا بتوانند در زندگی خود از این مهارت استفاده کنند. بعضی ها در جوانی و بعضی ها حتی در پیری. البته باید بدانید سن و سال مهم نیست مهم خواستن است که هر فرد بخواهد مهارتی را برای رشد و موفقیت خود یاد بگیرد.
انواع سخنرانی(۱۲ سبک مختلف سخنرانی)
سخنرانی و آموزش انواع سخنرانی یکی از آن مهارت‌هایی است که در مدرسه و در دانشگاه آموزش داده نمی شود و این در حالی است که مهارتی مهم و نیاز جامعه‌ی امروز می باشد.
ما در این مقاله سعی کردیم به صورت خلاصه انواع سخنرانی‌های موجود در ایران را بررسی کنیم تا شما از آشنایی با آنها بتوانید حوزه‌ی مورد علاقه تان را پیدا کنید و با عشق شروع به فعالیت کنید و به موفقیت در همه‌ی حیطه های زندگی خود برسید.
به طور کلی سخنرانی کردن دارای اصول و قواعد خاصی است و هر نوع آن قاعده و قانون خودش را دارد. هرکدام از نوع سخنرانی ها اطلاعات خاصی را به مخاطب خود می‌دهد و هر مخاطب با توجه به نیاز خود از آنها استفاده می‌کند.
در این مقاله با انواع سخنرانی (۴ سبک مختلف سخنرانی) آشنا می‌شویم. می‌توان گفت هرکدام از این انواع سخنرانی ها در جای خاصی اتفاق می افتد. مثلاً در سالن اجتماعات یک اداره، تالار، فرهنگستان، مدرسه، دانشگاه، مسجد و… که گاهی به فراخور سخنرانی مکان آن نیز تغییر می‌کند.
در این مقاله به بررسی انواعب سخنرانی می‌پردازیم:
- سخنرانی اخباری
- سخنرانی انگیزشی
- سخنرانی الهام‌بخش
- سخنرانی آموزشی
۱.سخنرانی اخباری
هر سخنرانی دارای یک درون‌مایه‌ی مخصوص به خود است و با توجه به نیاز جامعه و نیازسنجی سخنران تدوین و برگزار میشود. یکی از انواع سخنرانی‌ها سخنرانی اخباری است که صرفاً جهت اطلاع‌رسانی و معرفی به مخاطب تدوین و برگزار میشود.
در این بین می‌توان به سخنرانی های سیاسی، سمینارهای معارفه و همایش‌ها کنفرانس‌های دانشجویی اشاره کرد که هدف آنها فقط اطلاع‌رسانی است. بعضی از این انواع سخنرانی‌ها می‌تواند در گروه‌های دیگر نیز جای بگیرند که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
در سخنرانی سیاسی قصد برگزار کننده، بیشتر معرفی خود و یا حزب مورد نظر است. این نوع سخنرانی که توسط سیاستمداران اجرا میشود و داری شرایط بسیار خاصی است. به‌طور مثال این نوع سخنرانی‌ها بحران‌ها و چالش‌های زیادی را با توجه به سخنان سخنران دارا هستند که این نوع سخنرانی‌ها بیشتر در زمان انتخابات به اوج خود می‌رسند. و هدف آنها ترغیب مخاطب به رأی دادن به فرد سخنران و یا نامزد انتخاباتی است.
سخنرانان این نوع از سخنرانی باید بسیار حرفه‌ای باشند. تا بتوانند بحران‌های پیش رو را به بهترین شکل ممکن مدیریت کنند. بحران‌هایی مثل حاشیه سازی رقبا، سؤالات جنجالی، نظرات مخالفین که نیازمند تجربه و برنامه‌ای از پیش تعیین شده برای رویارویی با این نوع چالش‌ها است.
در سخنرانی معارفه چه میگذرد؟
در سخنرانی معارفه همان گونه که از اسمش هم پیدا است سخنران قصد دارد خود و کسب و کار خود را معرفی نماید تا درنهایت بتواند محصولات خود را به فروش برساند. این نوع سخنرانی‌ها بیشتر در نمایشگاه‌ها مخصوصاً نمایشگاه‌های بین المللی برگزار می‌گردد که می‌تواند طیف وسیعی از مخاطبین را نیز داشته باشد.
همچنین سخنران‌های آموزشی نیز گاهی از این نوع سمینارها برگزار می‌کنند تا بتوانند با معرفی خود به بازارهای جدید، به مشتری‌های جدیدی دست پیدا کنند و بتوانند محصولات آموزشی و دوره‌های آموزشی خود را به فروش برسانند.
مخاطبین این نوع همایش‌ها طیف خاصی از مردم هستند که بیشتر به دنبال آموزش و تجربه‌های جدیدی در زندگی خود هستند. برای اجرای این نوع سخنرانی‌ها در ایران سخنران یا مدیر برنامه‌ی سخنرانی باید مجوزهای خاص خود را از اداره‌ی اماکن و سازمان تبلیغات دریافت نمایند.
کنفرانس‌های دانشجویی که بیشتر در دانشگاه‌ها برگزار میشود نیز در این حوزه جای می‌گیرند زیرا آنها قرار نیست محصولی به فروش برسانند و یا به اساتید خودآموزشی بدهند بلکه فقط به دنبال کسب نمره‌ی قبولی خود هستند.
اسندآپ‌کمدی نیز در این حوزه قرار می‌گیرد. هدف استند آپ کمدی بیان طنزِ اتفاقات و وقایع روز است .این نوع سخنرانی‌ها نیز طرفداران زیادی را دارد. ازسخنرانان استندآپ کمدی معروف کشورمان می‌توان به حسن ریوندی اشاره کرد که بیش از ۱۵ سال است در این حوزه مشغول به فعالیت حرفه‌ای است.
۲.سخنرانی انگیزشی
این نوع سخنرانی بیشترین طرفدار را در دنیا دارد و در اکثر سخنرانی‌ها نیز از این نوع سخنرانی استفاده میشود. خواه سیاسی باشد خواه اجتماعی باشد خواه معارفه خواه در دوره‌هایی که در حال برگزاری هستند. فرقی نمی‌کند هر کدام از این انواع سخنرانی‌ها سعی دارند با ایجاد انگیزه فرد را متقاعد به انجام کاری کنند.
تاریخ مشخصی در رابطه با سخنرانی به صورت انگیزشی وجود ندارد اما می‌توان گفت از خلقت بشر این نوع سخنرانی وجود دارد. پیامبرانی که به مردم انگیزه می‌دادند تا تغییر کنند، آزادی خواهانی که با هیجان و مشت‌های گره کرده مردم را ترغیب به قیام می‌کردند.همه و همه با سخنرانی انگیزشی توانستند مردم را تغییر دهندو به قیام وادارند.
اما اکنون هم سخنرانان انگیزشی خوب کم نیستند. افرادی که از قعر بدبختی و فلاکت به عرش رسیده‌اند و اکنون با تمام وجود به دیگران انگیزه می‌دهند تا راه موفقیت را پیش گیرند. افرادی مثل آنتونی رابینز، دکتر وین دایر، نیک وی آچیچ و…
در سخنرانی انگیزشی سخنران، یا از خاطرات خود و اتفاقاتی که در مسیر موفقیت‌شان افتاده سخن می‌گوید و یا در مورد خاطرات زندگی دیگران سخنرانی می‌نمایند تا بتواند شور و اشتیاق را در مخاطب خود ایجاد کند. این نوع سخنرانی‌ها دائم باید تکرار شوند تا انگیزه ی فرد برای موفقیت بالا رود و دقیقاً مثل حمام رفتن باید فرد هر روز و هر لحظه به خود انگیزه دهد.
۳.سخنرانی متحول کننده
در میان انواع سخنرانی‌ها، سخنرانی وجود دارد که می‌تواند مسیر فکری انسان‌ها را متحول کند و تمام باورها و اعتقادات فرد را از بین ببرد و اعتقادات و باورهای جدید را جایگزین باورهای قدیمی کند. این نوع سخنرانی ، خواستار تحول انسان و تغییر در طرز تفکر فرد است.
این نوع سخنرانی می‌تواند فرد را از فرش به عرش و یا او را از عرش به فرش برساند. می‌تواند فرد را به موفقیت برساند و انسانیت و کمال را به مخاطب خود آموزش دهد. سخنرانی‌هایی که در حوزه‌ی فردی انجام می‌شوند از این نوع سخنرانی‌ها هستند.
سخنرانی‌های مذهبی در سخنرانی‌های متحول کننده قرار می‌گیرند که البته می‌تواند شمشیری دو لبه برای مخاطب خود باشد. فرض کنید یک عابد مسیحی و یا مسلمان، بودایی، یهودی و… افراد را دعوت به خدا پرستی دین داری انسانیت می‌کند و با راهنمایی‌های خود به انسان‌ها کمک می‌کنند راه خود را پیدا کنند این نوع سخنرانی می‌تواند الهام بخش انسان‌ها باشد.
نوع دیگری از سخنرانی‌های متحول کننده سخنرانی‌هایی با مضمون معنویت و تغییر باورهای محدود کننده است که تغییر و تحول عظیمی در زندگی افراد ایجاد می‌کنند و مکتب انسانیت، موفقیت و سعادت و نیک بختی را به انسان‌ها آموزش می‌دهند.
سخنرانی اعتماد به نفس،سخنرانی عزت نفس، سخنرانی تغییر باورها، رشد فردی و… در این حوزه قرار دارند.
دکتر وین دایر جول آستین و سید حسین عباسمنش، دکتر آزمندیان بیشتر در این مورد سخنرانی‌های خود را انجام می‌دهند وکسانی هم که در سمینارها و کارگاه‌های آنها شرکت کرده‌اند توانسته‌اند زندگی خود را درتمامی جهات متحول نمایند پس سمینارهای مدرسین موفقیت در این حوزه قرار می‌گیرند.
۴.سخنرانی آموزش دهنده
این نوع از انواع سخنرانی که طیف وسیعی از سخنرانی‌ها را شامل میشود و از آن به عنوان مادر تمام سخنرانی‌ها نیز می‌توان یاد کرد، تمام مدرسین و سخنرانان، تمام معلمان و استادان، تمام مدرسین موفقیت و رشد فردی، تمام سخنرانان انگیزشی مطالب خود را به دیگران آموزش می‌دهند تا بتوانند به پیشرفت علمی فرد کمک نمایند.
سخنوری و فن بیان، هوش مالی، دانشگاهی، دانش آموزی، روانشناسی، علمی و…در این حوزه جای دارند که شاخه‌ی سخنوری خود نیز از چندین شاخه‌ی متفاوت تشکیل شده است.
۵.سخنرانی سرگرم کننده
همانطور که از اسم این نوع سخنرانی مشخص است، ماهیت سرگرم کنندگی دارد و هدف آن ایجاد شادی، تفریح در مراسمات مختلف است. یکی از انواع سخنرانی های سرگرم کننده استند آپ کمدی است که کم و بیش شما با آن آشنایی دارید.
اگر شما بخواهید در این حوزه فعالیت کنید ابتدای امر باید خودتان باشید و کمی شوخ طبعی داشته باشید و لحن مناسبی برای این کار داشته باشید اما نیاز به استعداد خاصی ندارید. یکی از بهترین‌های این حوزه حامد آهنگی است که برنامه‌های طنز و استندآپ کمدی اجرا می‌کند.
۶.سخنرانی آموزنده
این نوع از سخنرانی نیز از اسمش پیداست که چه ماهیتی دارد. در این سخنرانی هدف آموزش مخاطبان است که از اطلاعات، تحقیقات و آمار سخن می‌گوید و صرفاً جهت آگاهی بخشی و آموزش از آن استفاده میشود در این نوع سخنرانی‌ها، سخنران اطلاعات را به صورت تصویری در اختیار مخاطبان خود قرار می‌دهد.
۷.سخنرانی اقناع کننده (قانع کننده)
در این نوع سخنرانی‌ها که دیدگاه‌های سیاسی و اقتصادی را نیز شامل میشود، سخنران قصد دارد مخاطبین خود را با توجه به شواهد و استدلال‌های منطقی قانع کند که سخنان او صحیح است این نوع سخنرانی بیشتر در دادگاه‌ها متداول است زیرا وکیل مدافع در یک سخنرانی از موکل خود با توجه به دلایل و شواهد موجود دفاع می‌کند تا رأی را به نفع آنها صادر نمایند. این نوع سخنرانی بیشتر پیرامون تحت تاثیر قرار دادن احساسات است و سعی در تحریک احساسات دارد.
۸.سخنرانی مناظره
این نوع سخنرانی ها بیشتر جنبه‌ی سیاسی دارند و به صورت مناظره کردن انجام می گیرد. این سخنرانی‌ها که در جلسات سیاسی داخلی و خارجی خود را نشان می‌دهد، دو یا چند نفر مشغول سخنرانی هستند. که به هرکدام از این افراد وقت معینی داده میشود تا سخنرانی کنند.
در سخنرانی مناظره فرد موردنظر از دستاوردها و موفقیت‌های خود صحبت می‌کند. همچنین فرد افراد حاظر در جلسه را نیز می‌تواند به چالش بکشد و از آنها سؤالات چالش برانگیزی بپرسد.
خارج از ایران نیز مناظره‌هایی صورت گرفته است بین ایران و اروپا که هر کشور از منافع خود در سازمان ملل دفاع می‌کند. و یا از هر کشور بابت اقداماتی که انجام داده پاسخ می‌خواهند. و به هر فرد نیز فرصت داده میشود تا از منافع کشورش دفاع کند.
در این نوع سخنرانی‌ها فرد باید مهارت‌های بسیاری داشته باشد. و بتواند بحران‌های بوجود آمده از سؤالات چالشی دیگران را با ابتکار عمل خود به خوبی مدیریت نماید همچنین فرد باید مهارت تحقیق داشته باشد. تا بتواند در مورد شواهد اطلاعات موردنظر خود را بیابد و در مناظره ها بیان کند.
۹.سخنرانی بداهه
همان طور که مشخص است سخنرانی بداهه بدون آمادگی قبلی صورت می‌گیرد مثل سخنرانی کردن در یک مصاحبه و یا سخنرانی در یک مراسم خاص می باشد.
هر مکان و هر مراسمی سخنرانی مخصوص خود را می‌طلبد و شما به عنوان یک سخنران می‌توانید بصورت عمومی سخنرانی مورد نظرتان را انتخاب کنید و شروع به سخنرانی نمایید. با این حال شما باید مهارت‌های سخنرانی و فن بیان را به خوبی آموزش ببینید و با تمرین مستمر بتوانید به یک سخنران موفق ، تبدیل شوید.
هنگامی که می خواهید سخنرانی بداهه انجام دهید باید چند نکته اساسی را رعایت کنید :
ترس و نگرانی را از خود دور کنید زیرا هنگامی که ترس ونگرانی داشته باشید موجب بیان اشتباه کلمات و یا حتی فراموش کردن صحبت هایتان میشود .
سخنرانی بداهه باید کوتاه و قابل فهم برای همه افراد حاضر درسالن باشد .
آرام و واضح سخن بگویید و اعتماد به نفس خودرا حفظ کنید، فراموش نکنید که اعتماد به نفس را در جملات خود نشان دهید چرا که این کار باعث می شود تا مسلط تر به نظر بیایید.
شما با تمرین می‌توانید برای هر مراسمی آماده باشید و با آمادگی خود سخنرانی عالی را انجام دهید. هیچ فردی سخنران به دنیا نیامده است اما با آموزش انواع سخنرانی‌ها توانسته به موفقیت برسد.
۱۰.سخنرانی توضیحی
این نوع سخنرانی که از رایج‌ترین انواع سخنرانی در ایران است و تمام سخنرانی های آموزشی را نیز شامل میشود باید مطالب ساده وقابل فهم برای همه افراد حاضر در سالن باشد. و شامل نکات اصلی و کلیدی باشد. اما نباید توضیح طولانی داشته باشد. در این نوع سخنرانی تمام جزئیات گام به گام توضیح داده میشود. تا مخاطبین بتوانند موارد یاد شده توسط سخنران را به راحتی اجرا و در زندگی و کسب و کار خود استفاده نمایند. به‌طور مثال دوره‌ی مهندسی بیان اینگونه است.
۱۱.سخنرانی خطابه
خطبه خوانی از دیرباز در ایران مرسوم بوده است و در مراسم‌های مختلف از آن استفاده میشود.
- سخنرانی در مراسم فارق التحصیلی
- مراسم تشییع جنازه
- مراسم مذهبی
- مراسم افتتاحیه
- نماز جمعه
- و سخنرانی سیاسی
نوعی فن سخنرانی است که سخنران باید به طوری سخن خود را مطرح کند که شنونده با شنیدن سخن هاییش قانع و جذب شود. در واقع خطابه گویی یکی از فنون مهم سخنرانی تاثیر گذار نیز می باشد. وبرای قانع کردن حتی یک فرد ازحضار در سالن یا افراد شنونده باید از فنون خطابه گویی استفاده کرد. برای استفاده از فنون سخنوری باید شناخت بسیار خوبی از مخاطب های خود داشته باشید. و همچنین به یاد داشته باشید که باید همواره از حقیقت در سخنرانی های خود استفاده بکنید.
۱۲.سخنرانی انگیزه بخش
انگیزه نقش بسیار مهمی در موفقیت و رشد و تحول افراد دارد به همین دلیل سخنرانی انگیزشی یکی از پر طرفدارترین سخنرانی‌های دنیاست. یک شرکت را در نظر بگیرید مدیر عامل برای اینکه کارمندان خود را به انجام کاری وادار کند، با تشویق و انگیزه دادن، فرد را مجاب می کند. و یا یک مربی فوتبال را در نظر بگیرید او در یک مسابقه با صحبت‌های خود به بازیکنان خود روحیه و انگیزه می‌دهد تا در مسابقه برنده شوند.
سخنرانی انگیزشی با بالابردن روحیه و درنهایت با بالا بردن عزت نفس، به فرد هویت می‌دهد. حتی سخنران می‌تواند به جمعیت زیادی انگیزه دهد تا عزت‌نفس خود را بالا ببرند و در زندگی خود موفق شوند.
شما با کدام یک از این سبک‌ها ارتباط بهتری برقرار می‌کنید؟
دوست دارید کدام سبک را یاد بگیرید؟
