بداهه گویی، کنترل تپق و اضافات کلامی

هرچقدر که توانایی بداهه گویی به اعتماد به نفس در صحبت به ما کمک می کند دقیقا همان قدر اضافات کلامی و تپق از اعتماد به نفس ما می کاهد.

در این مقاله قصد داریم روش های کنترل و مدیریت تپق و اضافات کلامی را بررسی کنیم.

اضافات کلامی چیست؟

اضافات کلامی فیلرهایی هستند که در زمان صحبت پدیدار میشوند، یعنی زمانی که شما در حال فکر کردن به صحبت بعدی خود هستید و در حین بیان کلمات بعدی مدام از فیلرهایی مثل : ااااا، اممممم استفاده میکنید یا حتی عباراتی مثل در واقع، مثلا، به عبارتی و…

برای داشتن بیان زیبا و جذاب بهتر است کلمات جا پر کن و اضافات کلامی و تپق های خود را حذف کنیم.

آیا ممکن است هیچ تپقی نزنیم و اضافات کلامی نداشته باشیم؟

صادقانه بگویم : خیر غیر ممکن است حتی بزرگترین سخنرانان هم ممکن است تپق بزنند و اضافات کلامی دارند اما خیلی کمتر است جوری که اذیت کننده نیست و میتوانند مدیریت و کنترل کنند.

منشا تپق و اضافات کلامی چیست؟

عوامل گفتاری که شامل زبان و فک و دهان است برای صحبت از مغز دستور دریافت میکنند، و مغز با اتصال به اندام های گفتاری باعث ادای کلمات در زبان میشود، تپق و اضافات کلامی در صورتی بیان میشوند که بین مغز و اندام های گفتاری ارتباط مستقیم برقرار نیست.

البته هوش کلامی هم عامل موثری در این ارتباط است، هرچقدر هوش کلامی قوی تری داشته باشیم ارتباط بین مغز و اندام های گفتاری قوی تر خواهد بود.

راهکارهای رفع تپق و اضافات کلامی

• تقویت هوش کلامی

پس اولین کاری که برای رفع تپق و اضافات کلامی پیشنهاد میکنم انجام دهید تقویت هوش کلامی است. 

برای دریافت تمرینات هوش کلامی این مقاله را مطالعه کنید: هوش کلامی – مهارت های کلامی و راه های پرورش آن

و بریم برای دومین راهکار رفع تپق و اضافات کلامی

۲. شرطی سازی 

پاولف فیزیولوژیست روسی که حیطه روانشناسی یادگیری تحقیقات انجام میداد، یکی از معروف ترین تحقیقات او شرطی سازی ترشح بزاق سگ بود.

در این تحقیق پاولف سگی را برای آزمایش انتخاب کرده بود و در زمان غذا دادن به سگ خود زنگی را به صدا درمی آورد

بعد از چندین بار غذا دادن به سگ به همراه این زنگ، تست جالبی انجام داد و این بار صدای زنگوله را به صدا درآورد البته بدون اینکه غذایی در کار باشد. نتیجه جالب بود: با صدای زنگوله بزاق دهان سگ ترشح میشد دقیقا به همان صورتی که انگار قرار است غذا برسد.

در واقع سگ شرطی شده بود زمانی که صدای زنگوله می آید یعنی قرار است غذا برسد .

این روند شرطی سازی کلاسیک است. که نشان میدهد با فرایندهای بیرونی میتوان مغز را شرطی سازی کرد در جهتی که به نفع ما است.

و حالا ارتباط شرطی سازی با رفع اضافات کلامی:

زمانی که اضافات کلامی را بیان میکنید، اعمال یک درد کوچک میتواند این فرایند شرطی سازی را در ذهن ایجاد کند، این درد بسیار کم باید باشد مثل انداختن یک کش به دور مچ دست و کشیدن آن در زمان بیان اضافات کلامی.

بداهه گویی چیست و چه کاربردی دارد؟

بداهه گویی توانایی صحبت بدون آمادگی قبلی است، البته که این آمادگی به مرور و با تمرین و تجربه اتفاق می افتد ولی منظور بدون آمادگی در آن لحظه است.

بسیاری از افراد تصور میکنند بداهه‌ گویی به این معنی است که همیشه درباره همه چیز آمادگی قبلی داشته باشیم ولی  این تصور کاملاً اشتباه است. فردی که در حوزه کاری خود حرفه‌ای بوده و متخصص باشد، می‌تواند به راحتی و بر حسب تجربه تشخیص دهد که دیگران قصد پرسیدن چه سؤالاتی را دارند. و نیز پاسخ آنها را برحسب تجربه در ذهن خود دارد.

تصور کنید سر جلسه امتحان هستید. به صورت بداهه که نمیتوانید به سوالات پاسخ دهید. ولی با آمادگی که از قبل دارید میتوانید سوالات را پاسخ دهید. در سخنرانی هم دقیقا منظور همین است.

در واقع شخصی که در کمترین زمان بهترین پاسخ را ارائه کند بداهه گوی ماهری است. قطعا شما هم در موقعیتی قرار گرفته اید که کلمات را فراموش کرده یا احساس کرده اید که نمیتوانید صحبت کنید. یا از شما سوالی پرسیده شده و شما چهار روز بعد پاسخ آن را پیدا میکنید. در ادامه مقاله راهکارهایی برای تقویت بداهه گویی خواهیم گفت.

راهکارهای تقویت بداهه گویی

 راهکارهایی که برای تقویت بداهه گویی وجود دارد دقیقا مانند حذف اضافات کلامی و تپق است.

۱. تقویت هوش کلامی برای بداهه گویی

یکی از راهکارهای تضمینی تقویت بداهه گویی تقویت هوش کلامی است، با تقویت هوش کلامی آنقدر کلمه در اختیار ذهن قرار میدهیم که در زمان صحبت کلمه کم نیاورد و بداهه گویی کنیم.

با بالا بردن هوش کلامی و افزایش دایره لغات کلمات مرده را زنده میکنیم و انبار بزرگی از کلمات در اختیار داریم.

۲.تقویت فن بیان در جهت تقویت بداهه گویی

امروزه  فن بیان کاربرد بسیار زیادی در زندگی و ارتباطات ما دارد اگر فن بیان خوبی داشته باشیم میتوانیم بداهه گویی خوبی هم باشیم، برای تقویت فن بیان نیاز به دو بال داریم: ۱. دانش و ۲. مهارت

برای تقویت فن بیان باید در مرحله اول دانش فن بیان خود را افزایش دهیم یعنی اطلاعات خود را در زمینه فن بیان بالا ببریم و برای این کار میتوانیم کتاب های فن بیان را مطالعه کنیم یا دوره های آموزشی فن بیان را بگذرانیم.

و در مرحله دوم باید تمرینات فن بیان را انجام دهیم که مهارت فن بیان خود را تقویت کنیم.

۳. بداهه گویی را تمرین کنید

در توضیح بداهه گویی گفتیم که هیچ بداهه گویی بدون تمرین ممکن نیست. ولی به هر حال ممکن است در موقعیتی قرار بگیرید که مجبور به صحبت آن هم به صورت بداهه باشید. پس باید بداهه گویی را آنقدر تمرین کنید که حرفه ای شوید.

یکی از کارهایی که میتوانید انجام دهید این است که یک موضوع یا کلمه عجیب را انتخاب کنید. بدون اینکه به آن قبلا فکر کرده باشید و سعی کنید سریع و در همان لحظه در مورد آن جملاتی را بیان کنید.

جمع بندی

امروزه فن بیان مهم ترین اصل زندگی روزمره ما شده است. برای ارتباط روزانه نیاز به فن بیان داریم. در محل کار نیاز به فن بیان خوب داریم. برای تعامل با خانواده و دوستان نیار به فن بیان خوب داریم. برای حل کردن تعارضات و مشکلات نیاز به فن بیان داریم و لازمه یک زندگی خوب فن بیان خوب است. و فن بیان خوب یعنی هوش کلامی بالا، بداهه گویی قوی، کنترل تپق در سحنرانی ، حذف اضافات کلامی، زبان بدن حرفه ای و البته چندین فاکتور بسیار مهم دیگر هم دارد که در مقالات دیگر بررسی کردیم. ولی در این مقاله سعی کردیم اضافات کلامی و نحوه حذف آنها را بررسی کنیم. و همچنین به تعریف بداهه گویی و کاربرد آن در زندگی و همچنین راهکارهای تقویت بداهه گویی پرداختیم.

با عمل به این راهکارها قطعا یک بداهه گوی حرفه ای خواهید شد.

موفق باشید.