وقتی شخصی از ما توقع دارد که کاری را برایش انجام دهیم، خیلی از اوقات علی رغم میل باطنی، با آن فرد موافقت می کنیم و اگر ایشان یکی از دوستان صمیمی یا نزدیکان باشد، اوضاع به مراتب پیچیده تر می شود. اکنون می خواهیم علّت این پدیده را بررسی کنیم. از اصلی ترین دلایل “آری ” گفتن به جای “نه “، می توان به مواردی اشاره کرد که به صورت خلاصه مهم ترین موارد را برای شما جمع آوری کرده‌ایم.

چرا به جای گفتن “نه” ، “آری” می گوییم؟

غافلگیر شدن

بسیار پیش آمده که شخصی از ما درخواست مالی داشته و یا خواهش می کند که ضامن او جهت اخذ وام بانکی شویم. خیلی اوقات این خواسته به صورت ناگهانی و بدون هیچ گونه مقدمه چینی مطرح می شود و همین فضا باعث می شود ما به صورت کاملاً هیجانی و فکر نکرده جواب مثبت بدهیم. و یا زمانی که دیگران از ما درخواستی را دارند و ما به ناچار و از روی خجالت نمی‌توانیم نه بگوییم و به جای آن بله را انتخاب میکنیم و زمان انجام آن کار هم با نارضایتی کامل آن کار را انجام میدهیم و احساس بدی داریم.

فردی را می شناسم که همین اشتباه را مرتکب شده بود و چند سالی، بیش از نیمی از حقوقش از طریق بانک جهت پرداخت اقساط وام شخص دیگری، برداشت می شد. این واقعه باعث شد زندگی خانوادگیش دچار بحران شدیدی بشود.

نیاز به تأیید دیگران

یکی از دلایل دیگری که باعث می شود، برخلاف میل باطنی، به درخواستی جواب مثبت دهیم، آن است که یک نیاز تأیید طلبی درونی، ما را به این سمت و سو هدایت می­‌کند. این نیاز به تأیید بقیه در دوران نوجوانی و اوایل جوانی از شدّت بالاتری برخوردار است. صرفاً اگر شخصی به این مسئله ذهن آگاه باشد، می تواند از این چالش عبور کند.

در روانشناسی به این پدیده مهرطلبی می‌گویند که زمانی که شخص دچار مهر طلبی باشد دائما کارهایی را انجام می‌دهد که دیگران می‌گویند و می‌خواهند تا مبادا شخصی از او ناراضی باشد و دیگر از دوست داشتن او دست بکشد ، بلکه تمام تلاش و تمرکز فرد در این است که دیگران را راضی نگه دارد. که در ادامه به این موضوع می‌پردازیم.

از خود گذشتگی های بی مورد

حتماً بین دوستان، فامیل و اطرافیان کسانی را دیده اید که در حال انجام کارهایی هستند که اصلاً وظیفه ی آنان نیست و انرژی زیادی را در این راه صرف می کنند. و حتی از حق مسلّم خود و خانواده شان مایه می گذارند تا بقیّه در رفاه باشند و کم نیستند اشخاصی که از این نوع خود گذشتگی سوء استفاده کامل را ببرند. از خود گذشتگی در مواردی مقدّس و مطلوب است که حال درونی فرد مورد نظر خوب بوده و این کار در جهت ارزش هایش باشند ولی هنگامی که انسان از جان و مال خود می گذرد و بعد از آن، از این عمل خود نادم و پشیمان می­شود، این نوع از خود گذشتگی پسندیده نبوده و به روابط بین فردی آسیب می زند. از دیگر مواردی که موجب میشود که ما به خواهش های دیگران، بدون اینکه قلباً رضایت داشته باشیم، آری بگوییم عبارت است از:

میل به راضی کردن، ترس از ناراحت کردن دیگران، ترس از مجازات، احساس گناه، تلافی، خود را جای دیگران گذاشتن، احساس وظیفه کردن و نیاز به قدرت.

تمرین

به خاطر آورید یکی از مواردی را که اخیرًا شخصی از شما درخواستی داشته و شما درحالی که از درونتان ناراحت و ناراضی بوده اید، باز هم آن خواسته را برایش انجام داده اید. و در مقابل نه گفتن مقابله کرده اید. الآن بررسی کنید کدام یک از دلایل ذکر شده در بالا شامل حال شما می شود.

مهر طلبی

مهرطلبی یعنی ما خودمان را در صورتی دوست داشتنی می‌دانیم که دیگران از ما راضی باشند. و این خلا را به وسیله بله گفتن به درخواست‌های دیگران پر می‌کنیم.

مثلاً دوستمان به ما می‌گوید که آیا با من سیگار می‌کشی؟

اگر مهر طلب باشیم با او موافقت می‌کنیم و سیگار می‌کشیم. چرا که اعتقاد داریم اگر سیگار مصرف نکنیم شاید او دیگر ما را تایید نکند و ما را دوست نداشته باشد.

به طور کلی انسان‌های مهر طلب می‌خواهند نظر همه افراد با هر سلیقه را جلب کنند. و از آن‌ها تایید مثبت بگیرند. به همین دلیل دائماً سعی دارند به هر درخواستی بله بگویند.

تمرین

امروز آگاهانه به هر درخواستی که از شما شد نه بگویید. تا دیگران حد و حدود خود را بدانند و خودتان هم متوجه شوید که نباید به هر درخواستی بله بگویید.

چرا نه گفتن مفید است؟

عمر کوتاه است

ما در طول زندگی زمان محدودی داریم و در طول عمرمان با افراد زیادی آشنا می‌شویم. هر کدام از این افراد نظرات و درخواست‌های متفاوتی دارند. حال اگر بخواهیم به تعداد کمی از این افراد برای هر درخواستی که دارند پاسخ مثبت بدهیم به مرور متوجه می‌شویم که بهترین زمان‌های عمرمان را صرف بله گفتن به دیگران کرده‌ایم.

البته نکته اینجاست که بله گفتن همیشه بد نیست. باید به درخواست‌هایی که برای رشد و موفقیت ما مفید است بله بگوییم. باید با افرادی که درخواست‌های درستی از ما دارند در ارتباط باشیم.

به چه درخواست‌هایی باید (نه) گفت؟

• درخواست‌هایی که تمرکز ما را به هم می‌زند
• درخواست هایی که مخالف رسالت و اهداف ماست
• درخواست‌هایی که باعث حس بد ما می‌شود
• درخواست‌هایی که باعث آسیب رسیدن به جسم و روح ما می‌شود
• درخواست‌هایی که تکراری هستند و همیشه از طرف یک شخص تکراری به ما تحمیل می‌شوند.
• و…

ویژگی‌های افرادی که به راحتی نه می‌گویند؟

افرادی که به راحتی نه میگویند با محبت و قاطع هستند

در حالی که بسیار قاطع و محکم هستند مهربانی خاصی در وجودشان قرار دارد. شما را دوست دارند ولی اگر درخواست شما مزاحم هدف و رسالت آنها باشد به راحتی به شما نه می‌گویند و پس از نه گفتن احساس بدی ندارد.

برای یادگیری قاطعیت بیشتر اینجا کلیک کن! 

افرادی که به راحتی نه میگویند عزت نفس دارند

افرادی که به راحتی نه می‌گویند خودشان را دوست دارند. چون نگران این نیستند که اگر درخواست دیگری را رد کنند او چه فکری در موردشان می‌کند. این افراد ارزش واقعی خود را می‌دانند.

افرادی که به راحتی نه میگویند حقوق خودشان و افراد دیگر را می‌دانند

شما حق دارید کاری را انجام دهید که دوست دارید، تنها شرط انجام کارهایی که دوست دارید این است که به حقوق دیگران تجاوز نشود. حال وقتی دوست دارید نه بگویید، حق کسی را ضایع نکرده‌اید و تازه این نشان می‌دهد به حقوق خودتان آگاه هستید.

افرادی که به راحتی نه میگویند تایید طلب نیستند

شما نه می‌گویید چون نمی‌خواهید تایید دیگران را بگیرید و می‌خواهید خودتان باشید.

افرادی که به راحتی نه میگویند خودشان را اولویت قرار می‌دهند

در زندگی برای موفقیت یاد بگیرید خودتان را در اولیت قرار دهید. اگر می‌گویید من انسان مهربانی هستم و میخواهم دیگران را هم در اولویت داشته باشم اشکالی ندارد. اما این را در نظر داشته باشید که اگر خودتان را اولویت قرار ندهید حالتان بد می‌شود. و آنوقت نه تنها خودتان حس خوبی ندارید، بلکه دیگران هم از معاشرت با شما حس خوبی نمی‌گیرند.

جمع بندی

حتما شما هم این موضوع را تجربه کرده اید یا در اطرافیان خود دیده اید ، زمانی که شخصی از ما درخواستی را دارد نمیتوانیم به او نه بگوییم و در خواست شخص را میپذیریم. در صورتی که اصلا دلمان نمیخواهد آن کار را انجام دهیم. به عنوان مثال زمانی که شخصی شما را به رستوران و یا کافه ای دعوت میکند ، شما هم دلتان نمیخواهد این درخواست را بپذیرید اما قبول کرده و همان کار را میکنید. اتفاقی که اینجا افتاده است این است که شما به خودتان نه و به دیگری آری گفته اید. در واقع درخواست دیگری را به درخواست خود ترجیح داده اید و همین موضوع از عزت نفس شما می‌کاهد و به احساس عدم ارزشمندی شما می‌فزاید .

در این مقاله دلایل این موضوع را بررسی کرده ایم که چرا به دیگران نمیتوانیم نه بگوییم و اصلا فردی که میتواند نه بگوید چه ویژگی های رفتاری را داراست.

شما با کدام یک از این سبک‌ها ارتباط بهتری برقرار می‌کنید؟
دوست دارید کدام سبک را یاد بگیرید؟