مهارت مدیریت ترس از سخنرانی

ترس از سخنرانی بزرگ‌ترین ترس همه ی انسان‌هاست. در تحقیقی که در خصوص بزرگ‌ترین ترس انجام شده از افراد مختلف پرسیدند که بزرگ‌ترین ترس شما چیست؟ نتیجه‌ی این تست بسیار جالب است.

پاسخ ها متفاوت بوده و این ترس ها عبارتند از: ارتفاع، مار و حیوانات وحشی، ترس از سخنرانی و صحبت در جمع، ترس از مرگ و….

زمانی که نتیجه را اعلام کردند که بزرگترین ترس انسانها چیست به نظر شما چه ترسی در راس همه ترس ها بوده؟

آفرین درست حدس زدید! ترس از سخنرانی و حضور و صحبت در جمع.

با این تست مشخص شد که اکثر انسان ها در همه جای دنیا ترس از سخنرانی دارند. در واقع ترس از سخنرانی یک مشکل همگانی است، حال به نظر شما ترس دوم چه مواردی بودند؟

ترس دوم اکثریت افراد طبق آمار به دست آمده در تحقیق ترس از مردن و ترس از مرگ بوده یعنی اکثریت ما ترجیح میدیم بمیریم ولی جلوی جمع سخنرانی نکنیم !!!!

آیا ترس از سخنرانی ارثی است؟

یکی از پرتکرار ترین سوالاتی که از من پرسیده می شود این هست که آیا ترس از سخنرانی ارثی است؟ ترس از سخنرانی ارثی نیست، اگر به کودکان اطراف خود نگاه کنید متوجه میشوید که کودکان هیچ ترسی در وجود خود ندارند! کودکان سعی در کشف دنیای اطراف و کسب تجربه هستند و از هیچ چیزی باکی ندارند. گاها دست به آتش می زنند یا با حیوانات مختلف ارتباط برقرار میکنند. به راحتی جلوی همه گریه میکنند و به راحتی از احساسات خود صحبت میکنند. در ارتفاع می ایستند و حتی گاهی سخنرانی هم میکنند.

پس این ترس ها چطور در وجود ما پدیدار میشوند؟

به مرور و در روند بزرگ شدن و رشد کردن، اطرافیان ما برای محافظت از ما یا حتی تربیت اشتباه، این ترس ها را ایجاد میکنند. که زمانی که بزرگ هم می‌شویم با این ترس ها سرو کله میزنیم و زندگی میکنیم.

ماهیت ترس ذاتی و ارثی نیست بلکه اکتسابی است، هر ترسی که درون وجود خود داریم اکتسابی بوده و بعدا ایجاد شده.

ترس از سخنرانی هم از این قاعده مستثنی نیست و همانطور که این ترس ها درون ما ایجاد شده میتوانیم آن ها  را یا از بین ببریم و یا کنترل کنیم.

آیا ترس از سخنرانی را می‌توان نابود کرد؟

حقیقت مهم این است که ترس از سخنرانی هیچوقت از بین نمی‌رود. و تنها کاری که میتوان کرد این است که مهارت فن بیان و سخنرانی خود را تقویت کنیم. تا این ترس را کنترل کنیم. یعنی تنها راه مقابله و غلبه بر ترس از سخنرانی افزایش مهارت سخنرانی است.

فرض کنیم که شما در وجود خود پنج واحد ترس از سخنرانی داشته باشید و مهارت شما در فن بیان و سخنرانی سه واحد است. پس ترس شما بیشتر از مهارت شماست. و در هر موقعیت سخنرانی به شدت استرس میگیرید و ترس از سخنرانی غلبه میکند به مهارت سخنرانی، که البته با افزایش مهارت فن بیان و سخنرانی شما میتوانید برعکس این حالت را رقم بزنید.

دلایل اصلی ترس از سخنرانی

۱.ترس از قضاوت دیگران

اولین دلیلی که ترس از سخنرانی را در وجود ما پرورش میدهد ترس از قضاوت شدن توسط دیگران است، هیچ انسانی از قضاوت شدن توسط دیگران حظ نمیکند و احساس بدی خواهد داشت، و ترس از قضاوت ترس از سخنرانی را تقویت میکند.

۲. ضعیف بودن مهارت فن بیان

دومین دلیلی که ترس از سخنرانی را پرورش میدهد نداشتن مهارت فن بیان است، عدم مهارت در هر چیزی نه تنها سخنرانی باعث ترس و استرس در وجود ما میشود، تصور کنید اولین روزی که رانندگی کردید چقدر ترس و استرس داشتید ولی با کسب این مهارت استرس شما به مرور کم شده و حتی انقدر حرفه ای هستید که کاملا ناخودآگاه رانندگی میکنید، مهارت فن بیان و سخنرانی هم همینطور است، هرچقدر مهارت بیشتری داشته باشید ترس از سخنرانی کمتری را تجربه میکنید.

۳.هوش کلامی و ترس از سخنرانی

این مورد بسیار مهم است که به صورت تخصصی در مقاله ی هوش کلامی – مهارت های کلامی و راه های پرورش آن این موضوع را کاملا بررسی کردیم، هوش کلامی ارتباط مستقیم با دایره لغات شما دارد یعنی هرچه هوش کلامی قوی تری داشته باشید از لغات بیشتر استفاده میکنید و دایره واژگان گسترده تر خواهید داشت.

به طور مثال افرادی که کلمه کم می آورند و یا حرف خود را فراموش میکنند هوش کلامی ضعیفی دارند و همین موضوع باعث ترس از سخنرانی میشود و بهترین راه تقویت هوش کلامی و افزایش دایره لغات است.

۴. عدم آمادگی برای سخنرانی باعث ترس از سخنرانی

آماده نبودن برای سخنرانی باعث ترس از سخنرانی میشود، به طور مثال از خواب بیدار شده و سر کلاس درس رفته اید ولی ناگهان متوجه میشوید که امتحان دارید، مشخص است که میترسید چون آماده نیستید.

سخنرانی هم به همین صورت است، هر چقدر آمادگی بیشتری داشته باشید ترس از سخنرانی کمتری خواهید داشت.

۵. کمبود اعتماد به نفس

دلیل پنجم و دلیل آخر ترس از سخنرانی کمبود اعتماد به نفس است. یعنی به محتوایی که قراره ارائه کنند و به مهارت خود اعتماد نداریم که باعث ایجاد ترس از سخنرانی میشود.

راهکارهایی برای غلبه بر ترس از سخنرانی

۱.کنترل واگویه های منفی

افکار ما نقش اساسی در زندگی و رفتار ما دارند، ما هر طور که فکر کنیم همانطور هم رفتار میکنیم. زمانی که افکار بدی داشته باشیم قطعا احساسات بدی خواهیم داشت و در نتیجه رفتار و عملکرد بدتری را انجام میدهیم، در بحث ترس از سخنرانی هم این موضوع صدق میکند .

خیلی مهم است که در موقعیت ترسناکی که قرار میگیرید فکر و اقدام خود را درست تنظیم کنیم و خودگویی های منفی را کنترل کنیم.

واگویه های منفی و سرزنش کردن هنگام سخنرانی و صحبت ، ترس از سخنرانی را تغذیه میکند.

۲. مدل خودت رو پیدا کن

در مقابله و کلا غلبه بر هر ترسی دو نوع مدل داریم: مدل اول افرادی هستند که برای غلبه بر ترس باید آرام آرام با ترس خود مواجه شوند، به طور مثال اگر ترس از شنا و آب داریم روز اول فقط نوک پاهای خود را وارد آب میکنیم، روز دوم فقط تا ساق پا و روز سوم کل پاها و به مرور در طی روزهای آینده کل بدن خود را وارد آب میکنیم. این مدل افراد تمایل دارند به آرامی با موقعیت ترس مواجه شوند ولی مدل دوم افرادی هستند که ناگهانی با ترس مواجه شوند ترس آنها برطرف میشود، به طور مثال اگر کسی از شنا و آب میترسد اگر ناگهان به استخر هول شان دهیم این ترس آنها از بین میرود.

۳. قبل از همه اونجا باش!

یکی از راهکارهای قوی برای غلبه بر ترس از سخنرانی این است که اگر ارائه یا سخنرانی را دارید قبل از هر شخصی در مکان مورد نظر برای سخنرانی حاضر باشید، این کار استرس و ترس از سخنرانی شما را تا حد زیادی کنترل میکند.

۴. ارتباط موثر قبل از سخنرانی

برقراری ارتباط با افرادی که در سالن سخنرانی شما هستند آن افراد و مکان را برای شما امن میکند و ترس از سخنرانی شما را مدیریت میکند، گفت و گو داشتن با افرادی که زودتر از همه به محل سخنرانی میرسند کمک میکند که ذهن شما به آنها عادت کند.

۵. تغییر محل به نفع خودتان

زمانی که به محل سخنرانی خود میرسید و ترس از سخنرانی دارید یکی از اشیا و وسیله ای که در آن جا هست را جابه جا کنید، مثلا جای تریبون یا میز سخنرانی را جابه جا کنید یا قندانی که روی میز هست را جابه جا کنید.

در واقع این کار به ذهن شما این پیغام را ارسال میکند که این محیط متعلق به خودم است و نیاز نیست بترسم، با این کار تا حدی ترس از سخنرانی شما کنترل میشود.

۶.زبان بدن مقتدرانه

داشتن زبان بدن قوی و مقتدر نشان دهنده اعتماد به نفس بالا است، هر چقدر زبان بدن بهتری داشته باشید و مهارت زبان بدن خود را تقویت کنید ترس از سخنرانی شما کمتر خواهد بود، ارتباط‌های غیرکلامی بیشتر از کلماتی است که استفاده می‌کنیم حفظ ارتباط چشمی با شخص دیگر باعث می‌شود با او صحبت کنیم یا هنگامی‌که صحبت می‌کنیم با دست‌ها و حالات بدن خود کلام خود را پشتیبانی کنیم.

به زبان ساده، زبان بدن عنصری از  ناگفته‌های ارتباطی است که ما برای آشکار کردن احساسات و عواطف واقعی خود استفاده می‌کنیم.

در خصوص زبان بدن و دریافت اطلاعات بیشتر پیشنهاد میکنم مقاله زبان بدن، زبان تن، فراتر از کلمات را مطالعه کنید.

تکنیک بمب برای کاهش ترس از سخنرانی

این تکنیک برای کنترل ترس از سخنرانی بسیار کاربرد دارد، ب اول مخفف بهترین و حرف میم وسط به معنی میانگین و ب آخر مخفف بدترین است. کاربرد این تکنیک به این صورت است که هر جا سخنرانی دارید بهترین و میانگین و بدترین حالت را در نظر بگیرید، در واقع ذهن شما آماده است برای بهترین و بدترین حالت و احتمال رقم زدم حالت میانگین و حتی بهترین حالت افزایش پیدا میکند.

اقدام آخر و سخن پایانی

یکی از کارهای بسیار موثر برای غلبه بر ترس افزایش عزت نفس است. در واقع هرچقدر عزت نفس بیشتری داشته باشید ترس های کمتری خواهید داشت.

دوره ی رایگان عزت نفس من را همین حالا میتوانید از روابط عمومی دریافت کنید ( شماره ی روابط عمومی ما:  ۰۹۱۰۲۶۲۵۲۰۶) 

به عنوان اقدام آخر دوره ی عزت نفس را دریافت کنید .

و سخن پایانی اینکه برای سخنرانی خود هدف داشته باشید که ترس از سخنرانی کمتری را تجربه کنید. و به هیچ وجه اجازه ندهید که ترس مانع بروز توانمندی های شما شود.