دقیقاً مانند هر عضله‌ای که باید قبل از ورزش کردن مانند فوتبال گرم شود، عضلات صورت شما نیز باید نرم یا گرم شوند تا در بهترین حالت بتوانند نقش خود را ایفا کنند. گرم یا نرم کردن صدا برای افرادی که شغل آنها به صدای آنها بستگی دارد مانند: خوانندگان، بازیگران، مجریان تلویزیون و رادیو و سخنرانان و فروشندگان و کسانی که صدای خود نیاز دارند بسیار مهم است.
هنگامی‌که صحبت میکنید با چینها و تارهایی که در حنجره وجود دارد صدایی ایجاد میکنید. گرم شدن باعث افزایش حجم چین‌وچروک صوتی و افزایش جریان خون در حنجره و سایر اعضای بدن ازجمله ریه‌ها، لب‌ها و زبان می‌شود.
این عامل باعث کاهش خستگی صدا و گرفتگی صدا در هنگام استفاده طولانی‌مدت از آن می‌شود که همچنین به شما این امکان را می‌دهد تا به طیف وسیعتری از حجم صدا دست پیدا کنید که برای بلند کردن صدا و اوج گرفتن صدا لازم است.
چگونه صدای خود را برای سخنرانی نرم یا گرم‌کنیم؟
- چرا گرم کردن صدا قبل از سخنرانی مهم است؟
- چه تمریناتی برای نرم و گرم کردن صدا وجود دارد؟
- زبان خود را چگونه گرم‌کنیم؟
- چگونه تارهای صوتی خود را تقویت کنیم؟
اگر شما در یک جلسه یا سخنرانی صحبت کرده‌اید متوجه شده‌اید که به گرم‌ونرم کردن صدا و تمرین گرم کردن صدا نیاز دارید زیرا بعد از سخنرانی گلوی شما بدرد آمده است.
اشتباه بسیاری از سخنرانان این است که فقط برای چند خط اول جلسه و سخنرانی، خود را آماده می‌کنند، اما به‌ندرت به چگونگی ارائه این سخنرانی فکر می‌کنند.
شما می‌توانید طولانی‌ترین جمله‌ی دنیا را بگویید اما زمانی که این جمله را باحالت عصبی ابراز میکنید، آیا پیامی که می‌خواهید به گوش مخاطب برسانید خراب نشده است؟ و تأثیر خود را از دست نمی‌دهد؟
پس قبل از هر سخنرانی و صحبت کردن طولانی بهتر است صدا و حنجره‌ی خود را نرم و گرم‌کنیم که در ادامه به بررسی چند مورد کاربردی برای نرم و گرم کردن صدا خواهیم پرداخت که بتوانید قبل از سخنرانی و جلسه صدای خود را نرم و گرم‌کنید و این کار زمان زیادی از شما نگیرد.
در این مقاله ما به بررسی گرم‌ونرم شدن صدا می‌پردازیم و در مورد چندین تمرین صوتی که می‌توانید قبل از سخنرانی یا صحبت کردن خود استفاده کنید توضیح می‌دهیم. شما برای اینکه بتوانید به‌طور کامل صدای خود را گرم‌ونرم کنید باید ۱۵ دقیقه وقت بگذارید . نکته‌ای که هنگام گرم کردن صدا باید به آن توجه کنید این است که سعی کنید هنگام تمرین‌های گرم کردن صدا گلوی شما خشک نباشد و کمی آب قبل از تمرین استفاده نمایید.
چرا گرم کردن صدا قبل از سخنرانی مهم است؟
ارتباط کلامی مؤثر نه‌تنها به آنچه می‌گوییم بلکه به نحوه گفتن آن نیز بستگی دارد. محتوای آنچه می‌گویید با ارائه کسل‌کننده و یکنواخت، مخاطب شمارا خسته خواهد کرد و درنتیجه مخاطب شما دیگر تمایلی به سخنان شما نخواهد داشت.
وقتی ما فعالیت بدنی انجام می‌دهیم گرم شدن بدن ما می‌تواند از آسیب‌دیدگی کوتاه‌مدت و طولانی‌مدت بدن جلوگیری کند. در مورد صدای شما نیز چنین مسئله وجود دارد. گرم‌ونرم شدن صدا در زمان کم می‌تواند باعث بهبود عملکرد عضلانی فردی؛ قفسه سینه، حنجره و مجرای صوتی و فوقانی (گلو، دهان) شود.
تمرین گرم‌ونرم کردن کیفیت صدای شمارا بهبود می‌بخشد و به جریان طبیعی‌تر صدا کمک می‌کند و همچنین این موضوع هنگام استفاده گسترده از صدای خود از آسیب صوتی جلوگیری می‌کند. عکس زیر تارهای صوتی و حنجره را نشان می‌دهد که باید قبل از سخنرانی گرم شوند.
وقتی شما صدای خود را گرم میکنید فشار هوایی را که به چین‌وچروک یا آکاردئونی حنجره می‌رسانید متعادل می‌کند و این کار باعث می‌شود از طریق عایق‌های مختلف صوتی (صدای قفسه سینه، صدای‌های مختلط و صدای سر) صحبت کنید. این‌یک پل ارتباط بین عایق‌های صوتی ایجاد می‌کند و شمارا قادر میسازد هنگام صحبت کردن به طیف وسیعتری از صداها و آهنگ‌های صدایی دست پیدا کنید.
برای گرم کردن زبان و حنجره نیز تمرین وجود دارد این تمرینات می‌توانند برای سخنرانی بسیار مفید باشند. (حرکات زبانی و ارتعاش زبانی) زمانی اتفاق میافتد که زبان را در سریع‌ترین زمان ممکن در دهان بچرخانید.
اکثر مردم فکر می‌کنند تمرینات گرم‌ونرم کننده‌ی صدا فقط برای خوانندگان مهم است اما هر فردی که مجبور است زیاد صحبت می‌کند لازم است که صدای خود را گرم کند.
شما می‌توانید از این تمرین‌ها در: سخنرانی‌های سطح بالا و سخنرانی‌های مهم استفاده کنید و در این جلسات به یک فرد قدرتمند تبدیل شوید.
گرم کردن صدا (تعریف ویکی پدیا)
گرم کردن صوتی برای دستیابی به پنج کار در نظر گرفته شده است: آماده سازی برای مواردی که قرار است تمرین یا اجرا شوند.
گرم شدن کل بدن به روش های مختلف برای آماده سازی بدن یک خواننده یا بازیگر لازم است. هنگام آواز خواندن ، بازیگری از تمام عضلات بدن استفاده می شود. حرکات کششی به فعال سازی و آماده سازی گروه های بزرگ عضلانی می تواند به تعادل وضعیت بدن و گروه های عضلانی کوچک تر که مستقیماً با تنفس و فرم صورت درگیر هستند کمک می کند.
کشش های شکمی ، پشت ، گردن و شانه ها برای جلوگیری از تنش مهم است ، که از طریق انقباض حنجره و یا عضلات تنفسی بر میزان صدا تأثیر می گذارد. بازیگران و خوانندگان یا مجریان تئاتر و رسانه ها می توانند از تمرینات و نرمش های دیگر برای گرم کردن بدن و حنجره ی خود استفاده کنند.
آماده سازی تنفس نه تنها باعث کشش بسیاری از عضلات درگیر با تنفس می شود ، بلکه آماده سازی آنها برای ادامه بازدم در طول آواز و یا مکالمه طولانی را تسهیل می بخشد. آموزش ویژه عضلات تنفسی برای خوانندگان لازم است تا خیلی سریع نفس عمیق بکشند و بازدم خود را در بسیاری از نوارهای موسیقی حفظ کنند.
گرم کردن صوتی خوب باید شامل تمریناتی مانند استنشاق به مدت ۴ شماره ، سپس بازدم با ۸ شماره باشد (برای این تمرین شما باید به آرامی در حال دم و بازدم باشید تا زمانی که نوازنده بتواند برای یک دم فرصت به شما بدهد و بتوانید تا حد ممکن بازدم را انجام دهد).
تمرینات گرم‌ونرم کننده صوتی
هنگام انجام این تمرینات به وضعیت بدن خود توجه کنید وضعیت آرام بدن برای دامنه حرکتی کامل و آسان عضلات و پشتیبانی کامل از تنفس شما مهم است.
۱-آزاد شدن فک
در هنگام صحبت، تنش در ناحیه‌ی دهان و فک را کاهش می‌دهد.
برای این کار کافی است چانه‌ی خود را با دست گرفته و با حرکت دایره‌ای، آرام‌آرام عضلات فک و گونه را ماساژ دهید. درحالی‌که که فک را بالا و پایین میکنید به ماساژ دادن ادامه دهید.
در این هنگام شما باید یک آوای صوتی به این تمرین اضافه کنید. سعی کنید از آوای ((ما، ما، ما، ما، ما، ما، ما، ما)) با تماس بسیار ناچیز لب‌ها به هم، استفاده کنید و همچنین همین کار را با آوایی ((وا، وا، وا، وا، وا، وا، وا)) انجام دهید.
۲-آزمایش لب
تنش و درگیری لب را آزادکرده و تنفس و گفتار شمارا به هم متصل می‌کند تا بتوانید به‌راحتی صحبت کنید و همچنین هنگام سخنرانی دچار کمبود تنفس نشوید.
لب‌های خود را شل کنید و سعی کنید به‌صورت ثابت هوا را بیرون دهید تا صدایی مانند: صدای باد یا نسیم ملایم به وجود آید ابتدای صدای «هـ» را در این تمرین انجام دهید و هنگامی‌که نفس خود را بیرون می‌دهید از این آوا استفاده کنید سپس صدای «ب» را تمرین کنید. صدای خود را به‌صورت ثابت نگه‌دارید و هوا را به‌صورت ثابت از لب‌های خود بیرون دهید و صدای خود را بالا و پایین کنید. نکته ای که در این تمرین وجود دارد این است که بالا و پایین شدن صدا نباید حنجره‌ی شمارا اذیت کند.
۳-لرزش زبان
این تمرین زبان را شل کرده و تنفس و صدای شمارا درگیرمی کند. نوک زبان خود را به‌آرامی پشت دندان‌ها بلرزانید، نفس خود را بیرون دهید. سعی کنید صدا را ثابت نگه‌دارید و نفس کشیدن را به این صدا وصل کنید.
در هنگام استفاده از تریل یا لرزندان زبان به‌صورت صعودی و نزولی صدای خود را بالا و پایین کنید.
نکته: کاری که باید انجام دهید این است که شما باید تا جایی که گلوی شما اذیت می‌شود صدای خود را بالا و پایین کنید.
۴-کفه‌های ترازوی دامنه صدایی
این تمرین چین های صوتی شمارا می‌کشد با صدای کم شروع کنید و با صدای ((آ، آ، آ، آ، آ، آ،)) به‌آرامی تن صدای خود را بالا ببرید.
نقطه‌ی بالا و پایین صدایی را که شمارا اذیت می‌کند، تحریک نکنید و دامنه‌ی صدایی خود را در آستانه‌های صدایی خود قرار ندهید اما سعی کنید کفه‌های ترازوی دامنه‌ی صدایی خود را به‌آرامی بالا ببرید.
این تمرین را چند بار تکرار کنید و سپس جهت را معکوس کنید یعنی جریان صوتی را که از سمت سینه به سمت سر می‌رفت حال از سمت سر به سمت سینه انجام دهید.
۵-وزوز لب
این تمرین، تأکید صدا را بهبود می‌بخشد و با جدا کردن کشش روی چین های صوتی به کار خود ادامه می‌دهد.
لب‌های خود را شل کنید و با لرزاندن لب‌های خود نفس خود را بیرون دهید هنگام بازدم اطمینان پیدا کنید که زبان شما ثابت است. این تمرین را زمان کودکی انجام می‌دادیم زمانی که صدای موتور را با دهان درمی‌آوردیم.
صدایی را که در هنگام خمیازه از حنجره‌ی شما به وجود می‌آید را تکرار کنید. این کار را یک‌بار بلند و یک‌بار آهسته انجام دهید سعی کنید عضلات فک خود را تا جایی که می‌توانید بازکنید.
اگر این تمرین‌ها باعث وزوز بینی و لب‌های شما شود تمرین را به‌درستی انجام داده‌اید.
۶-زمزمه کردن
این تمرین، ارتعاشات مختلف را در لب‌ها دندان‌ها و استخوان‌های صورت برجسته می‌کند. لب‌های خود را با آرواره‌های آزاد ببندید درحالی‌که آوای «هوم» را زمزمه میکنید نفس راحتی بهکشید و نفس خود را بیرون دهید.
این تمرین را تکرار کنید و هوم را به آه در هنگام تمرین تبدیل کنید.
زمزمه بهترین راه برای گرم کردن چین‌وچروک‌ها و آکوردهای صوتی شماست. ارتعاشات ناشی از زمزمه در این تمرین‌ها بسیار مهم است زیرا آکوردهای صوتی شمارا شل می‌کند اگر صبح زود صحبت میکنید مهم‌ترین کار برای شما زمزمه خواهد بود:
با اصول اولیه شروع کنید: با یک آوای ((هوممممممممم)) طولانی انجام دهید و تا جایی که می‌توانید به این کار ادامه دهید. اکنون سعی کنید لب‌ها و دهان خود را شل کنید تا صدا را بر لب خود احساس کنید. فک و گونه‌های خود را نیز به‌صورت شل نگه‌دارید.
حال با این آوا صدای خود را بالا و پایین ببرید و صدای خود را صعودی و نزولی کنید این کار را تا پنج بار انجام دهید.
۷-سیستم پشتیبانی از تنفس
پس از استنشاق عمیق و آهسته، با انقباض شدید عضلات شکم و با صدای بلند «تعجب کردن»«هاع؟» نفس را به‌شدت بیرون دهید. در این تمرین حنجره و گلو باید باز باشند و بازبماند.
این تمرین کمی سخت است و باید تمرکز بسیار خوبی بر روی انقباضات شکم، با حفظ راه هوایی فوقانی داشته باشید. همان‌طور که با تمرکز توانایی خود را برای انجام این تمرین بالا می‌برید سعی کنید سرعت و تکرار خود را نیز افزایش دهید.
۸-جریان کم
با شانه های شل و آرام، حالت بدنی خود را حفظ کنید.
شانه‌های خود را شل کنید و شانه‌ها را تکان دهید گردن خود را نیز رها کنید و فک خود را آزاد کنید و نفس‌های عمیقی بکشید این کار به شما کمک می‌کند تا استرس و نگرانی را از بدن خود خارج کنید تا فضای آرامش‌بخش بیشتری را در بدن ایجاد کند.
این کار برای از بین بردن اضطراب و حالت تنگی نفس بسیار مهم است. حال کمی نفس بکشید نکته‌ی مهم اینجاست که باید شانه‌ها ثابت باشد و تکان نخورد و با شانه‌های خود نفس نکشید و هنگامی‌که نفس می‌کشید شانه‌ها باید همان پایین باقی بماند.
تنفس شکمی که در این تمرین می‌توان انجام داد این است که همان‌طور که در بالا هم گفتیم نفس بکشید و دستان خود را بر روی شکم خود قرار دهید و معده‌ی خود را فشار دهید. مانند: یک بادکنکی که پر از هوا است. حال سعی کنید هوا را از طریق دهان خود و از معده خارج کنید.
وانمود کنید که شما یک دانش‌آموز هستید و کتاب‌های خود را به شکم خود چسبانده‌اید و صدای آوای ((شوش)) را درمی‌آورید. به یاد داشته باشید در هنگام این تمرین باید شانه‌های خود را پایین نگه‌دارید و بدن خود را شل کنید و چندین بار این تمرین را انجام دهید.
۹-بو کردن هوا
حالت بالا را حفظ کنید و سعی کنید استنشاق و بو کردن عمیقی را انجام دهید مانند زمانی که به یک دشت پر گل می‌روید و یا در یک جای خوش آب‌وهوا قرار می‌گیرد. در هنگام بازدم کلمه سلام را به انگلیسی ادا کنید Hellow این کار را به‌آرامی انجام دهید و این آوا را چندین بار تکرار کنید.
هر بار که نفس خود را بیرون می‌دهید کف دست خود را جلوی لب‌ها بگیرید و هوای خروجی از دهان را که به‌آرامی بیرون می‌آید را احساس کنید. سعی نکنید تمام هوای ریه‌ها را خارج کنید و بخواهید تنفس را کنترل کنید هوا را به‌آرامی و بدون مقاومت بیرون دهید.
۱۰-استفاده از پیچ‌وتاب زبان برای بهبود بیان
پیچ‌وتاب‌های زبان راه خوبی برای افزایش دامنه‌ی صوتی و گرم کردن زبان، دهان، لب‌ها است هدف این تمرین این است که جملات را بدون کشش اضافی در لب‌ها و فک یا گلو بیان کنید. این تمرین باعث وضعیت مناسب عضلات صوتی و پشتیبانی کامل از تنفس می‌شود.
این جمله می‌تواند برای پیچ‌وتاب زبان بسیار مفید باشد و سعی کنید چندین بار این تمرین را با سرعت زیاد تکرار کنید و بخوانید.
پیتر پیتر پیتر پیترپیتر
۱۱-تنفسی
اختصاص دادن زبان برای نفس کشیدن صحیح هنگام ارائه سخنرانی و پشتیبانی از صدای شما بسیار لازم و ضروری است. صحبت بدون نفس کشیدن عمیق باعث می‌شود خیلی سریع صحبت کنید و یک فرد عجول به نظر برسید. ما وقتی عصبی هستیم تندتر از حد معمول صحبت می‌کنیم.
برای بهبود تنفس خود این مراحل را انجام دهید:
از ریه‌های خود، از پایین‌ترین قسمت آن سعی کنید نفس عمیقی بکشید «تنفس دیافراگمی». یک حلقه‌ی لاستیکی را دور کمر خود تصور کنید؛ حال سعی کنید این حلقه را به سمت بیرون فشار دهید.
از طریق بینی و دهان نفس بکشید، دم با بینی بازدم با دهان
هنگام بازدم واژهی «سسسس» را به‌آرامی در صدای خود نگه‌دارید و بگویید.
وقتی نفس خور را بیرون می‌دهید زمینه‌ی صدای شما تغییر می‌کند سعی کنید این تمرین را ۱-۵ بار انجام دهید شانه‌های خود را بالا نبرید و آنها را آرام نگه‌دارید زیرا تنش و ناآرامی کیفیت صدای شمارا پایین می‌آورد.
برای تمرین تنفس خوب، روی زمین به پشت دراز بکشید و دستان خود را روی شکم بگذاری و نفس بکشید دستان شما بالا می‌آید حالا بازدم را انجام دهید دستان شما پایین می‌رود. در این وضعیت نمی‌توانید تنفس اشتباهی انجام دهید برای بهبود این تکنیک و افزایش ظرفیت ریه به‌طور مرتب این تمرین را انجام دهید.
اگر در جلسه‌ای صحبت کرده‌اید یا سخنرانی‌هایی ارائه داده‌اید پس تمرینات گرم کردن صدا برای شما نیاز است.
۱۲-خنک شوید و خنک‌کنید
بعد از یک سخنرانی طولانی و صدای آرام خود را فراموش نکنید زمزمه راه خوبی برای خنک کردن تارهای صوتی صدای شماست زیرا اگر صدای خود را گرم نکنید باعث درد در ناحیه‌ی گلو می‌شود.
صدای ((م)) را به‌آرامی و با لرزش به همراه صدای لب متمرکز کنید این تمرین را چند دقیقه انجام دهید تا حنجره‌ی شما خنک شود.
آزمایش‌ها زبان
آیا فردی را دیده‌اید که با زمزمه کردن شعر، می‌خواند؟ اکثر ما از این رفتار عصبی می‌شویم و دوست نداریم چنین زمزمه‌ای را بشنویم اما این تمرینات نیز می‌تواند به گرم کردن زبان و صدای ما بسیار کمک کند.
(میم، موم، موم،) سعی کنید این آواها را با دهان بسته انجام دهید و این کلمات پس از زمزمه‌ی شما به‌طور طبیعی پیش می‌روند زیرا همه‌ی آنها با حرف «م» شروع می‌شوند پس از زمزمه کردن دهان خود را بازکنید و سعی کنید ((میم، میم، میم، موم، موم، موم)) را با دهان باز به‌آرامی تکرار کنید.
ابتدا با لحن ساده بیان کنید بعدازآن صدای خود را صعودی و نزولی کنید. وقتی احساس کردید صدای شما گرم شد لحن خود را تغییر دهید می‌توانید این آواها را با آهنگ بخوانید. و سبک آهنگ های دلخواه تان را بر روی این آوا قرار دهید.
این تمرین را چندین مدت انجام دهید تا طنین صدای شما خوب شود. وقتی صدا از گلو بلند و واضح باشد صدای شما گرم شده است. هنگام شروع این تمرین صداها ممکن است کمی تند و خشن باشند اما در پایان باید صدای شما صاف‌شده باشد.
تلفظ کردن
آخرین مرحله: برای آماده‌سازی دهان. واژه‌ها و اصوات شما، باید به‌وضوح بیان شود. ما می‌خواهیم یک‌صدای »P«و یک‌صدای (T) به صدای (M) به صدای خود اضافه کنیم این اصوات را به آواهای گرم‌ونرم کننده‌ی صدا خود اضافه کنید.
Ta-pa-ma-ta-pa-ma (تا-پا-ما-تا-پا-ما)
سعی کنید آرام و سریع، صعودی و نزولی این آواها را اجرا کنید این کار را ۵-۱۰ بار انجام دهید در این تمرین نیز می‌توانید از سبک آهنگ‌های موجود استفاده کنید شما می‌توانید این تمرینات را در سریع‌ترین زمان ممکن و در هر شرایطی که قرار دارید انجام دهید مثلاً وقتی در حمام هستید یا رانندگی، در جلوی میز آرایش و یا در حال انجام یک کار هستید.
تمرین های مختصر
این تمرینات کوتاه و مختصر می‌تواند به شما در شفافیت صدا و تأثیر و قدرت کلام کمک‌های بسیاری بکند در ادامه به معرفی تعدادی از تمرین‌های سریع و کاربردی برای شما پرداخته ایم که شما می‌توانید این تمرینات را کمتر از ۵ دقیقه انجام دهید سعی کنید این تمرینات را پشت سرهم انجام دهید.
برای تنفس
خخخخخخخخخخخ
شششششششششش
خخخخخخخخخخ
ششششششششش
برای زبان
دددددددددددددددد
دددددددددددددددد
سعی کنید این تمرین را به‌صورت صعودی نزولی انجام دهید.
تارهای صوتی*عکس
هوممممممممممم
هوممممممممممم
این تمرین را نیز صعودی و نزولی انجام دهید.
زمزمه کردن شعر
ممممممممممم
میمیمیمیمیمیمیمیمیمیمیم
مووووووووو
مام مام مام مام
این تمرین را نیز به‌صورت صعودی نزولی به حالت شعر زمزمه کنید.
تلفظ کردن
Paaaaaaaaaaa
Taaaaaaaaaaa
Maaaaaaaaaa
صدای شفاف و لحن خوب می‌تواند تأثیرات بسیار خوبی روی سخنرانی ما داشته باشد.
کلام آخر
گرم‌ونرم کرد تا صدا مانند بازی فوتبال تمریناتی دارد که شما با انجام این تمرینات می‌توانید صدای خود را بهتر و شفاف‌تر به گوش مخاطب و شنونده‌ی خود برسانید. برای گرم کردن صدا به‌صورت کامل شما فقط ۱۵ دقیقه زمان نیاز دارید.
در هنگام تمرین گلوی خود را مرطوب کنید تا از آسیب‌های احتمالی جلوگیری کنید.
شما چگونه صدای خود را گرم و نرم می کنید؟
آیا دوست دارید تکنیک های بیشتری یاد بگیرید؟
شاید مقاله های زیر را نیز دوست داشته باشید:
کتاب آیین همسرداری نوشته ی “دروتی کارنگی”
۳۵ نکته که باعث می شود همسر شما دوباره عاشقتان شود
